Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, ABD’nin ülkemize uyguladığı ek gümrük vergilerinin yükseltilmesini değerlendirdi. Zeytinoğlu konuyla ilgili açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Bildiğiniz üzere Başkan Trump, ABD’nin artan yıllık mal ticareti açıklarını daha da azaltmak amacıyla bazı ülkelere yönelik karşılıklılık esasına dayanan gümrük vergisi oranlarında 2 Nisan’dan bu yana sürekli değişikliğe gidiyor. En son geçen hafta imzalanan kararnameye göre, ülkelere uygulanması beklenen vergi oranları yüzde 10 ila yüzde 41 arasında değişti ve 7 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla resmen yürürlüğe girdi. Ülkemize uygulanacak ek gümrük vergisi de yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltilerek onaylandı. AB ve ABD arasındaki anlaşma sonucunda AB menşeli ürünlere de yüzde 15 tarife uygulanması kararlaştırıldı. Komisyon Başkanı von der Leyen tarafından sağlanan bu anlaşma henüz Üye Devletler tarafından onaylanmasa da Trump anlaşmanın geçerli olduğunu belirtti. AB’nin ABD’ye yatırım yapılması, ABD’den enerji ürünleri ve mühimmat alınmasına yönelik ek taahhütler altına girmesi de AB-ABD ticaret ve yatırım ilişkisinin güçlenmesine yol açacak. Bu durum Türkiye için bazı dezavantajlar yaratabilir.
ABD PAZARI, FİRMALARIMIZ İÇİN STRATEJİK HEDEF
Firmalarımız için ABD pazarının stratejik bir hedef olmayı sürdürdüğünü biliyoruz. Halihazırda ABD, Almanya’nın arkasından ikinci büyük ihracat pazarımızı oluşturuyor. 2024 yılında ABD’ye 16,35 milyar dolar ihracat ve 16,22 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdik. Kimyevi maddeler ve mamulleri 2024’te 1,5 milyar dolarla ABD’ye en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu. Bu sektörü, 1,2 milyar dolarla otomotiv endüstrisi, 856 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon, 784,3 milyon dolarla halı, 774,1 milyon dolarla elektrik ve elektronik sektörleri izledi. Trump’ın ilk döneminde; ABD ve ülkemiz arasındaki ekonomik ilişkilerin daha ileri seviyelere taşınması ve ticaret hacminin 100 milyara çıkartılması hedefi koyulmuştu. Fakat ek gümrük vergileri nedeni ile hedeflenen bu ticaret hacmine ulaşabilmemiz mümkün değil. Hatta ABD pazarındaki payımızın azalması bile söz konusu olabilir. Bu sebeple ABD’nin ülkemize uygulayacağı ek gümrük vergisi nedeniyle ihracatçımıza gelecek ilave maliyetlerin devlet tarafından muhtelif şekilde desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz.
ÇİN’E KARŞI GEREKLİ TEDBİRLER ALINMALI
Diğer taraftan sanayide yaşanan son gelişmelerden, artık acilen bazı önlemler almamız gerektiğini görüyoruz. Küresel rekabetin kızıştığı bir dönemde ihracatımızın, üretimimizin ve istihdamımızın artarak devam etmesi için iş dünyası olarak kurlarla ilgili taleplerimiz vardı. Enflasyonla mücadele noktasında kurun baskılanmasının kabul edilebilir olduğunu biliyor ve bu mücadeleye saygı duyuyoruz. Fakat bu sürdürülebilir değil. Sabit döviz kuru politikası ihracat ve üretim üzerinde olumsuz etkiler yarattı ve ihracat pazarlarımızı kaybetmeye başladık. Bu pazarları geri almakta çok mümkün olmuyor. Ayrıca kurun ithalatı kolaylaştırmasından dolayı tüketim malı ithalatımızda her ay artışlar var. Örneğin Temmuz ayında tüketim malları ithalatında yüzde 17.2’lik bir artış oldu. Üretim ve yatırıma yönelik kalemlerde artış olmasını beklerken, dış ticaret açığının azaltılması noktasında tüketim malları ithalatında daha dikkatli davranılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu kapsamda bu ay 4,6 milyar dolar ile en yüksek ithalat yaptığımız Çin’e karşı diğer ülkeler gibi gerekli tedbirlerin acilen alınmasının önemli olduğunu söyleyebiliriz. Diğer ülkeler gibi biz de Çin’e karşı yüzde 30’luk ek bir gümrük vergisi uygulayabiliriz.
ÜLKEMİZDE DE İHRACATÇILARA DESTEK ARTMALI
Ayrıca Çin; kendisine uygulanan yüksek gümrük tarifelerine rağmen Temmuz ayında ABD’ye yaptığı sevkiyatların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 azalmasına rağmen toplam ihracatını geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,2 artırmayı başardı. ABD’nin uyguladığı yüksek tarifelere rağmen Çin’in dış satışlardaki dayanıklılığı ve ihracatçılarına verdiği desteklerin bu başarıda payı olduğunu biliyoruz. Çin ihracatçılarının ihracat bedellerini yüzde 12-30 arasında değişen oranlarda yüksek kurdan bozuyor. Bu destek ülkemizde ise yüzde 2 oranında uygulanıyor. Ülkemizde de bu desteklerin yüzde 5-10 oranına yükseltilmesini her mecrada dile getiriyoruz.”
