Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında Zoom çevrimiçi toplantı yazılımı ile yapıldı. Toplantıya konuk konuşmacı olarak katılan T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, yapılan çalışmalar, projeler ve bakanlık tarafından sağlanan destekler hakkında bilgilendirmede bulundu.
Meclis toplantısının ilk konuşmasını yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu sözlerine ekonomik değerlendirmelerle başladı. Zeytinoğlu, “Ağustos ayında ihracatımız 12.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Burada yüzde 5.7’lik bir gerileme var. İhracatımız mayıs ayından bu yana aylık bazda artış göstermesine rağmen otomotiv sektöründeki duruşların ve Avrupa’nın mal çekimindeki yavaşlamasının etkisi ile ağustosta hız kesti. Eylül ayında bir iyileşme ile normal seviyeleri yakalayabileceğimizi bekliyoruz.” dedi.
Ağustos ayında ithalatın yüzde 20.6 artışla, 18.8 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyleyen Zeytinoğlu, “İthalattaki artış beklentilerin üzerinde oldu. Bu artışın, firmalarımızın ertelenen alımlarından ve altın ithalatından kaynaklandığını düşünüyoruz. Dış ticaret açığımız doğal olarak 6.3 milyar dolar oldu. Burada da yüzde 169’luk bir artış var. Geçen yılın aynı ayındaki ithalatın düşük olmasından böyle bir fark oluştuğunu görüyoruz.” dedi.
Ocak-ağustos dönemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Bu dönemde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12.8 azalarak 102.5 milyar dolar, ithalat yüzde 1.1 gerileyerek 135.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığında ise 19.4 milyar dolardan, 32.9 milyar dolara yükselerek yüzde 69.4’lük bir artış gerçekleştiğini görüyoruz. Turizm gelirlerinden hemen hemen hiç katkı alınmadığı bir yılda, dış ticaret açığının da artmaya başlaması cari açığı olumsuz etkiliyor. Cari açığa tek olumlu katkı petrol fiyatının geçen yıla göre düşük seyretmesinden geliyor.” dedi.
Cari denge verisine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, temmuzda itibariyle yıllık cari açığın 14 milyar 941 milyon dolara yükseldiğini söyleyerek, “Temmuz ayında cari denge 1 milyar 817 milyon dolar açık verdi. Bu açığın temelinde turizm gelirlerinin azalıyor olması var. Geçen yıl temmuz ayında 4 milyar 905 milyon dolarlık bir turizm katkısı varken, bu rakam bu sene 288 milyona düştü. Yani neredeyse 15 misli bir azalma var. Ağustos ayında turizm gelirlerinde bir artış olacaktır. Ancak geçen yılın seviyesini yakalamamız söz konusu değil. Bununla birlikte ağustostaki yüksek dış ticaret açığı, cari açığı yükseltecek bir diğer etken.” dedi.
Kocaeli dış ticaret rakamlarına ilişkin açıklama yapan Zeytinoğlu, “Ağustosta Kocaeli ihracatı yüzde 9.3 gerileyerek, 1.6 milyar dolar, ithalat ise yüzde 2.3 artarak 3 milyar dolar olarak gerçekleşti. İlimiz ihracatındaki gerilemede de otomotiv sanayinin yavaşlamasının çok önemli etkisi var.” dedi.
Zeytinoğlu, enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmesinde, “Ağustos ayında TÜFE aylık yüzde 0.86 artışla yıllık yüzde 11.77 olarak gerçekleşti. ÜFE ise aylık yüzde 2.35 artışla yıllık yüzde 11.53’e yükseldi. Kur artışları ÜFE’ye TÜFE’den daha hızlı yansıyor. ÜFE’nin döviz kurundaki artıştan dolayı aylık olarak artmaya devam edebileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki aylarda, kur kaynaklı maliyet artışları tüketici fiyatlarını da yukarı çekebilir.” dedi.
Yüzde 9.9 daralma gösteren, 2020 ikinci çeyrek büyüme oranına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “İkinci çeyrek pandeminin etkilerinin ekonomide en fazla hissedildiği dönemdi. Açıklanan tüm öncü göstergelerden bu daralmayı bekliyorduk. Ancak G20 ülkeleri ile kıyasladığımızda Türkiye en iyi ülkeler arasında yedinci sırada. Bizden çok daha kötü durumda olan ülkeler var.” dedi. Büyümeye sadece tarım sektöründen pozitif katkı geldiğini söyleyen Zeytinoğlu, “İkinci çeyrek büyümesine tarım sektöründen yüzde 4’lük pozitif katkı geldi. Ekonominin lokomotifi olan sanayi sektörü yüzde 16.5 daralırken, hizmetler sektörü yüzde 25 ve inşaat yüzde 2.7 daraldı. İmalat sanayinde de yüzde 18.4’lük bir daralma var. Nisan ayında firmalarımızın yüzde 24’ü duruştaydı. İkinci çeyrek pandeminin en ağır geçtiği dönemdi. Şu anda baktığımızda duruşta olan herhangi bir firmamız yok. Turizm gelirleri de ikinci çeyrekte neredeyse hiç olmamıştı. Üçüncü çeyrekte orada da bir iyileşme bekliyoruz. Yani üçüncü çeyrek verilerinin çok daha iyi geleceğini düşünüyoruz.” dedi.
Temmuz ayında sanayi üretim endeksinin yıllık yüzde 4.4 arttığını söyleyen Zeytinoğlu, “Aylık bazda baktığımızda, artış yüzde 8.4 oldu. Nisan ayında sanayi üretiminde taban yaptığımızdan aylık artışlarda baz etkisi etkili olduğu için, yıllık gerçekleşen yüzde 4.4 artışı değerli buluyoruz. Bizdeki kalkınmanın, büyümenin hızlı olamamasının nedenlerinden bir tanesi de Avrupa ekonomisindeki toparlanmanın bize göre çok daha yavaş gerçekleşiyor olması. Kapasite kullanım oranlarında geçen yılın yüzde 5 civarı gerisindeyiz. Ağustosun ikinci yarısı ve eylül ayından itibaren hem sanayi üretiminde, hem kapasite kullanım oranlarında geçmiş yılların potansiyelini yakalayabileceğimizi düşünüyoruz.” dedi.
Haziran ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Haziran ayında işsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre 0.4, geçen aya göre 0.5 puan yükselerek yüzde 13.4 oldu. Aylık olarak gerçekleşen yükselişte, işgücüne katılım 948 bin kişi artmasına rağmen istihdam edilenlerin 673 bin kişide kalmasının etkisini görüyoruz. Son iki yıldır istihdam piyasasında bir daralma olduğunu da biliyoruz. Yıllara göre istihdam edilenlerin sayılarına baktığımızda, 2018 yılının aynı ayında 29 milyon 314 bin kişi, 2019 yılı haziran ayında 28 milyon 512 bin kişi ve 2020 haziran ayında 26 milyon 531 bin kişiye kadar gerilediğini görüyoruz. Umarız pandemi bir an önce biter ve ekonominin büyümesine katkı sağlayacak çalışanların sayısı artar. Diğer taraftan, firmalarımızın nitelikli eleman bulmakta zorlanması gibi yapısal bir sorunumuz da maalesef var.” dedi.
Zeytinoğlu, ağustos ayında bütçede 28.2 milyar TL fazla verildiğini söyleyerek, “Ağustosta bütçe gelirleri 108.6 milyar TL, bütçe giderleri 80.4 milyar TL olarak gerçekleşti. Gelirler yüzde 15.1 artarken, giderler yüzde 14.3 geriledi. Gelirlerdeki artış ve harcamalardaki azalmayla bütçemiz çok ciddi bir fazla verdi. Harcamalar tarafında tedbirli davranılarak bütçenin fazla vermesini olumlu buluyoruz.” dedi.
KSO Başkanı Zeytinoğlu T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır’a yönelik konuşmasında, sözlerine Kocaeli Sanayi Odası ve Kocaeli verilerini paylaşarak başladı. Zeytinoğlu, Kocaeli’nin ekonomik faaliyetleri, sektörlerin katma değerleri, dış ticaretteki payı ve vergi gelirleri hakkında bilgiler paylaştı. Zeytinoğlu, firmaların ilettikleri öneri ve talepleri aktararak sözlerine son verdi.
(KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız.)
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır
Kocaeli Sanayi Odası Eylül ayı meclis toplantısına konuk konuşmacı olarak katılan T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, konuşmasına Kocaeli’nin ayrıcalıklı bir il olduğunu belirterek başladı.
Konuşmasında; Türkiye’nin ortalama yıllık büyüme hızı, teknoloji ekosistemi, teknoparklar, ArGe tasarım merkezleri, üniversiteler, OSB’ler, milli teknoloji hamlesi, savuma sanayi, imalat sanayimizin ihracat düzeyi, elektrikli araçlar, insansız sistemler, yapay zeka teknolojisi, Türkiye’nin Otomobili projesi, Covid-19 nedeniyle yoğun bakım solunum cihazları konusunda ülkemizin yaptığı çalışmalar ve projeler, teknoloji odaklı sanayi hamlesi programı hakkında bilgi vererek, 300 ürün grubunda binin üzerinde ürün tespit ettiklerini, tüm bu ürünlerin yerli ve milli olarak geliştirilmesi için sanayiciyi destekleyeceklerini,
Teknofest Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali ile özellikle yükselen teknoloji alanlarında genç insan kaynağını geliştirmeye ve onların sanayi ve teknoloji ekosistemine büyük bir hızla katılmalarına vesile olduklarını,
Bu yıl Teknofest Havacılık Uzay ve Teknoloji Festivalinde yüz bine yakın gencin yirmiden fazla alanda, İnsansız hava araçları, insansız su altı sistemleri, otonom araçlar, robo taksiler, tarım teknolojileri, eğitim teknolojileri,çevre ve enerji teknolojileri, roket sistemleri, roket yarışmalar konusunda süreçlere dahil olduğunu,
Türkiye‘nin dört bir yerinde kurulun dene-yap proje atölyeleri ve lider araştırmacı kaynağının Türkiye’ye ye çekilerek beyin göçünün tersine çevirebilmesi adına uluslar arası lider araştırmacılar programını TÜBİTAK ile hayata geçirdiklerini,
İlk milli haberleşme uydusu TÜRKSAT-6A‘yı 2021 yılı itibari ile tamamlamış olacaklarını, ilk milli uydumuz İMECE ve TÜRKSAT-6A’nın eş zamanlı olarak geliştirme süreci tamamlanan proje olacağını ve bu projelerde TÜBİTAK Uzay Araştırmaları Enstitüsü TAİ, ASELSAN gibi firmalar iş birliği çalışmalarını sürdürdüklerini,
Türkiye Uzay Ajansı’nın önümüzdeki dönemde uzay teknolojileri alanında faaliyetlere ve projelere yön vereceğini ve 10 yıllık milli uzay programını hazırladıklarını,
5G baz istasyonlarına yönelik araştırma geliştirme projesini halihazırda sürdürdüklerini ,
Bilişim Vadisi girişim sermayesi yatırım fonu hakkında bilgi verdi.
Ar-Ge merkezi başvurularında red oranlarının biraz yükseldiğini, bunun bütçe kısıtlaması ile ilgili olmadığını, ArGe’ de nitelik arayışının biraz daha arttırılması ve bu konuda disiplinin biraz daha sıkılaştırılması ile ilgili olduğunu belirterek, reddedilen firmaların daha nitelikli başvurular yaparak yeniden başvurabileceklerini, adil olmayan bir yaklaşım olması halinde konuyu memnuniyetle gözden geçirebileceklerini,
UFUK 2020’ de büyük bir tecrübe elde edildiğini, UFUK 2020 projelerinden faydalanmada eksik kalındığını, özellikle geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği ile yapılan mutabakat çerçevesinde çok önemli bir adım atıldığını ve bu yıl kaynağın çok önemli bir kısmının Türkiye’ ye dönmesini sağladıklarını,
Covid tarama testleri, sanayi sicilinde yaşanan sorunlar, Yerli malı konusu, Kalkınma Ajanslarında Ticaret Odası temsili konularına değinerek, sunumun ardından meclis üyelerinin sorularını yanıtladı.