Derince Limanı’nın özelleştirme süresi 49 yıl olmalı

21 Haziran 2014

Derince Limanı konusunda kapsamlı bir rapor hazırlanmasını sağlayan  Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Derince Limanı’nın 49 yıllığına özelleştirilmesini  ve Derince Limanı’nın demiryolu bağlantısıyla tüm Anadolu’ya hizmet verecek bir liman olması gerektiğini söyledi.

Derince Limanı hakkında içinde  Üniversite öğretim üyelerinin  olduğu bir rapor hazırlanmasını sağlayan  Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu,  Projenin desteklenmesinde ve uygulanmasında  katkı sağlayan    Doğu Marmara Kalkınma Ajansı(MARKA) Genel Sekreteri Fatih Akbulut ve rapor hazırlayan Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oral Erdoğan ile birlikte toplantı yaptı.  Derince Limanı’nın özelleştirilmesinin Kocaelili sanayicileri doğrudan ilgilendirdiğini ifade eden KSO Başkanı  Zeytinoğlu, “Doğrudan ihaleye ortak olma konusunda bütçemiz yetmez. Biz ihaleyi alacak firmalarla sembolik bir ortaklık istiyoruz. Yönetim açısından firmalara katkı sağlayacağımızı düşünüyorum. İnşallah bunda başarılı oluruz” ifadelerini kaydetti.

Oda olarak, Derince limanının ihale sürecinde firmalarımıza ışık tutacak bir doküman ihtiyacı olduğunu gördüklerini vurgulayan KSO Başkanı Zeytinoğlu, “Derince limanının bölgedeki önemi ve nasıl daha etkin kullanabileceği konusunda da bir çalışma eksikliği olduğunu fark ettik. Buradan hareketle, Odamız, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı’nın doğrudan faaliyet desteği ile “Kocaeli’nden Dünyaya: Derince Limanı ve Hinterlandı Projesi”ni başlattı ve tamamladı. Proje raporunun hazırlanması ve altyapısının oluşturulması noktasında Piri Reis Üniversitesi ile birlikte çalıştık. Bu aşamada, Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oral Erdoğan ve üniversite ekibinin çok önemli katkıları oldu.

PROJENİN AMACI

KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Projenin amacının “ Kocaeli’ndeki limanların ve özellikle Derince Limanının ekonomik katkısını en üst seviyeye çıkarmak ve Derince Limanına düşen görevi ortaya koyabilmek olmuştur. Proje ile özelleştirme sürecinde olan Derince Limanın önemi ve yapısı irdelemek ve Projesi kapsamında Derince Limanın ortaklık, yönetim, teknik altyapı, yatırım, ulaşım bağlantıları ve diğer dışsal faktörler açısından durumunu belirlemektir. Her bir faktör açısından yapılması gerekenler öneri olarak sunularak, bir proje raporu hazırlanmıştır.

Açıklamasında projenin sonuç bölümünde görüşlerini aktaran KSO Başkanı Zeytinoğlu, “Ulaşım bağlantıları konusu son derece önemli addedilmektedir. TEM’e doğrudan bir bağlantı yolunun yapılmasına ve liman çıkışında bu yola bir altgeçit ile bağlanılmasının önemli olduğu anlaşılmaktadır.

Özelleştirme mevzuatı açısından; Liman içerisinde kiracı konumunda olan firmaların durumunun ne olacağı konusunun, özellikle limanı satın almayı düşünen bir firma açısından belirsizlik yaratacağı düşünülmektedir.

Kıyı Şeridi Master Planının, paydaşların görüşleri alındıktan sonra revizyonuna ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.

Derince Limanının, özel müteşebbisler eliyle yönetilmesi gerektiği ancak kontrol ve denetimin kamu eliyle sürdürüldüğü, bir liman modeline gereksinim olduğu düşünülmektedir.

Özelleştirme sürecindeki Derince Limanı açısından öne çıkan hususlardan belki de en önemlisi liman değerinin tahminlemesidir. Takribi 250-300 milyon dolarlık bir yatırımın 4 senelik bir süreçte yapılması öngörüsüyle; mevcut piyasa borçlanma maliyetleri baz alınarak; minimumda 515 milyon dolar ve maksimum da 786 milyon dolar civarında bir değer oluşumu söz konusudur.

ÖNERİLER

Toplantının son bölümünde önerilerini sıralayan KSO Başkanı Zeytinoğlu, “  Özelleştirme ile verilen işletme hakkı süresinin de kısa olduğunu düşünüyoruz. Yatırımın büyüklüğü nedeniyle bize göre bu süre 49 yıl olmalıdır. Arzumuz limanın hakettiği değere ihale edilmesidir.

ULAŞIM SORUNU

Hazırladıkları raporla ilgili ortaya çıkan sonuçları paylaşan Ayhan Zeytinoğlu, “Ulaşım bağlantıları büyük bir sorun. Limanın doğrudan TEM Otobanına bağlantısı yok.  Liman ile TEM otobanı arasında bağlantı yolu yapılmalı ve liman çıkışına alt geçit yapılmalı. Özelleştirme aşamasında liman içinde 6-7 bölge çeşitli firmalara çeşitli vaadlerde kiraya verilmiş. Bunların ne olacağı belirsiz. Kıyı şeridi master planı çevreyle ilgili paydaşların görüşleri alınarak yapılmalı. Derince Limanı özel müteşebbisler aracılığıyla yönetilmeli ve denetim kamu alıyle yapılmalı”dedi.

786 MİLYON DOLAR YATIRIM YAPILMASI GEREKİYOR

Limanın işletme hakkımı alacak olan firmanın önemli yatırımlar yapması gerektiğini ifade eden Başkan Zeytinoğlu, “Limanı alacak olan firma, takribi 250- 300 milyon dolar yatırım yapılacak. Bu yatırımın yapılması halinde mevcut piyasa maliyetleri baz alınarak minimum 515 milyon dolar maksimum 786 milyon dolar oluyor.Bu sadece alt yapıya yapılacak yatırımların tutarı. Limandaki ekipmanlar bugün kullanılacak ekipmanlar değil. Bu nedenle üst yapı yatırımları da yapılmalıdır.  Bu nedenle özelleştirme işletme hakkı 36 yıl değil 49 yıl olmalıdır” diye konuştu.

DERİNCE LİMANI ANADOLU LİMANI OLMALI

Kocaeli Körfez’inin doğal bir liman olma özelliğine sahip olduğunu ifade eden Zeytinoğlu, “Kocaeli’nin doğal özellikleri kullanılmalı. Karadenizde bir liman veya iskele yapılmasının maliyeti buraya göre 10 kat artıyor.Kocaeli’de limanlardan 61 milyon ton ticaret yapılıyor. Limanların demiryolu bağlantısı mutlaka yapılmalı. Derince Limanı,  demir yolu bağlantısı sayesinde sadece Kocaeli’nin değil, Ankara’ya kadar Anadolu’nun Doğu Anadolu’nun  bir limanı haline gelmeli.Bu sayede Limanların ticaret kapasitesi 150 milyon tona çıkar hatta 200 milyon tonu zorlar” açıklamasında bulundu.

5 MİLYON METRE KÜPLÜK DOLGU

Derince Limanı’nın özelleştirilmesinin ardından  deniz dolgu çalışmasının yapılacağını ifade eden Zeytinoğlu, “Özelleştirmeyle birlikte yaklaşık 360 bin metre karelik alana 5 milyon metre küplü alan kaya dolgusu yapılacak. Kocaeli Türkiye’nin dünyayla rekabet edebilecek en uygun yapıya sahip. Yapılacak olan çalışmalara karşı çıkarak ülkenin geleceğine olumsuz etki yapılmalı. Artık Kocaeli limanı algısı oluşturulmalı. Günümüz teknolojisiyle denize zarar vermeden deniz doldurula bilir. Kocaeli’nin mevcut limanlarına işlerlik kazandırılmalı” dedi.

6 KİŞİLİK KOMİSYON HAZIRLADI

Kocaeli Sanayi Odası, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı ve Piri Reis Üniveristesi işbirliğiyle hazırlanan raporu Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oral Erdoğan, Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu,  Prof. Dr. Nazım Engin, öğretim görevlisi Kenan Tata, araştırma görevlisi Ramiz Salman tarafından hazırlandı. 85 sayfadan oluşan raporda Derince  Limanı’nın  tüm ekonomik verileri ve gelecekte sahip olacağı ekonomik durum ele alındı.