Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği aracılığıyla Odamıza iletilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 05.09.2014 tarih ve 17035 sayılı yazısında,
2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanun uyarınca çıkarılan atık yönetimi mevzuatı çerçevesinde ülkemizde atıkların tanımlanması, toplanması, geçici depolanması, taşınması, ara depolanması, ön işlemi, geri kazanımı ve bertarafı gibi atık yönetimi faaliyetlerinin gerçekleştirildiği hatırlatılmıştır.
Bahsi geçen yazıda, tehlikeli nitelikli atıkların özellikleri gereği diğer atıklardan ayrı olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Tehlikeli ve tehlikesiz atıkların tanımlamalarının, 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik EK-IV atık listesi ile gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.
Söz konusu atık listesinde atıkların 20 bölüm altında sınıflandırıldığı, her bir bölümde atıkların kaynağının veya niteliğinin net bir şekilde ayırt edilebilmesi için alt başlıklara bölündüğü bildirilmiştir. Listede atıkların 6 haneli kodlar ile tanımlandığı, bahsi geçen altı haneli kodların yanında yıldız (*) işareti bulunanların tehlikeli, bulunmayanların ise tehlikesiz atık olarak sınıflandırıldığı bildirilmiştir.
Yıldız (*) işareti ile sınıflandırılan tehlikeli atıkların ise yanlarında (A) ve (M) işaretleri bulunduğu, (A) işareti ile tanımlanan atıkların kesin tehlikeli atık olup tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla herhangi bir analiz yapılmasına gerek bulunmadığı, (M) ile tanımlanan atıkların ise muhtemel tehlikeli olup, bu atıkların Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-III/A’da verilen tehlikelilik özellikleri esas alınarak hazırlanan Ek-III/B’de yer alan sınır değerlere göre analizinin Bakanlıktan yeterlik almış laboratuvarlarda yapılması gerektiği ifade edilmiştir. Bahsi geçen analiz çalışması sonucunda atıkların sınır değerlerin üzerinde çıkması halinde atıkların tehlikeli atık olarak değerlendirildiği ve (M) ile işaretli ilgili atık kodu kullanılarak tamamlandığı bildirilmiştir. Analiz çalışması sonucunda atığın sınır değerlerin altında olması halinde ise söz konusu atığın ilgili tehlikesiz atık kodu ile tanımlanması gerektiği ifade edilmiştir. Atık üreticisi tarafından atığın tehlikeli olduğunun kabul edilmesi halinde (M) ile işaretli kodun kullanılması için analiz yaptırmasının zorunlu olmadığı, bu kod ile ilgili tehlikesiz atık kodunun kullanılabilmesi için atığın tehlikesiz olduğunun analiz yapılarak kanıtlanması gerektiği ifade edilmiştir.
Atığın tanımlanmasının yapılması müteakip atığın düzenli depolama yöntemi ile bertarafının gerçekleştirmesinin planlanması halinde, 26.03.2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek-2 kriterleri çerçevesinde Bakanlıktan yeterlik almış laboratuvarlarda analizinin yapılması gerektiği ifade edilmiştir. Söz konusu analiz neticesinde atığın hangi sınıf düzenli depolama alanında bertaraf edileceğinin belirlendiği ifade edilmiştir. Atıkların düzenli Depolanmasına Dair yönetmelik Ek-2 kriterleri çerçevesinde yapılacak analizlerin, atığın tehlikeliliğine ilişkin bilgi vermemekte olduğu sadece atığın sızıntı suyuna geçmesi muhtemel bileşenleri ve bu çerçevede de hangi altyapıya sahip düzenli depolama tesisine gönderilmesinin uygun olduğunu belirlemekte kullanıldığı ifade edilmiştir.
Bu kapsamda, atıkların tehlikelilik özelliklerinin ve hangi atık koduyla tanımlanacağının belirlenmesi amacıyla Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-III/B analizinin, atıkların düzenli depolanarak bertarafının planlanması halinde hangi sınıfta bertarafının gerçekleştirileceğinin belirlenmesi amacıyla ise Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek-2 analizinin kullanılması gerektiği bildirilmiştir.
