- KOCAELİ SANAYİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI AYHAN ZEYTİNOĞLU
Savunma sanayiinde ülke olarak gelinen noktanın gurur verici olduğunu belirtmek istiyorum. Kocaeli sanayisinin savunma sanayine daha fazla katkı vererek duyulan gurura ortak olmak istiyorum.
Savunma sanayimizin küresel pazarlarda elde ettikleri başarıları yakından ve memnuniyetle takip ediyoruz. Savunma sanayiinde ülke olarak geldiğimiz nokta gerçekten gurur verici.
Dünya genelinde savunma sanayi gelirlerine göre belirlenen İlk 100 Firma listesinde bu yıl ülkemizden yine 5 firma yer alma başarısı gösterdi.
TEKNOLOJİK GELİŞMEDE İTİCİ GÜÇ
Geçen yıl 42’inci olan ASELSAN bu yıl 43’üncü, 50’nci olan TUSAŞ 47’nci, Roketsan aynı sıralama ile 71’inci, 94’üncü olan ASFAT 78’inci, 84’üncü olan MKE 80’inci sırayı aldılar. Savunma sanayiinin sanayileşme ve teknolojik gelişimdeki katkılarına da dikkat çekmek istiyorum.
Ülkemiz için savunma ve havacılık sanayiinin stratejik bir öneme sahip olduğu hepimizin malumudur. Bu sektör, sadece ulusal güvenliğimizin teminatı olmakla kalmıyor. Aynı zamanda sanayileşme ve teknolojik gelişimin de en güçlü itici unsurlarından birini oluşturuyor.
Yüksek teknoloji odaklı bir sektör olan savunma sanayide gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetleri; tıp, ulaşım, enerji ve iletişim gibi birçok farklı alanda yenilikçi teknolojilerin gelişmesine ve yaygınlaşmasına katkı sağlıyor.
YERLİLEŞME YÜZDE 80’İ AŞTI
Savunma sanayinde yerlileşme oranının gelişimine de işaret etmek isterim.
Bugün savunma sanayimizde yerlileşme oranlarımızın yüzde 80’lerin üzerine çıktığını ve ihracatımızın da her yıl artarak devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz.
Ancak bu olumlu tabloya rağmen, Türkiye imalat sanayisine yüzde 13 katkı sağlayan ilimizin savunma sanayine olan katkısının henüz potansiyelinin altında olduğunu biliyoruz.
KOCAELİ’NİN REKABET AVANTAJI VAR
Bu sebeple, bölgemizdeki kabiliyetlerin bilinmesi ve savunma sanayiinde yeni yatırımların çekilmesi önemli.
İlimizdeki sanayi kuruluşlarının önemli bir kısmı yüksek teknolojiye sahip ve hali hazırda savunma sanayinin tedarikçisi olmaya son derece uygun.
Ayrıca stratejik konumumuz sayesinde, yatırımcılara hem lojistik hem de operasyonel açıdan belirgin bir rekabet avantajı da sunuyoruz.
Gelecek 20-25 yılda bölge olarak AB’den de çok fazla yatırım çekebileceğimizi düşünüyoruz.
İl olarak savunma sanayisindeki payımızın da Savunma Sanayi Başkanlığı’nın iş birliği ve yönlendirmeleriyle çok daha yukarı taşınabileceğine inanıyoruz.
Kocaeli Sanayi Odası olarak temel hedefimiz; üyelerimizin savunma sanayi tedarik zincirine dahil olmalarını desteklemek, yerli üretim kapasitemizi daha ileri taşımak ve Kocaeli’nin savunma sanayindeki payını güçlendirmek.
Bu doğrultuda birlikte yürüteceğimiz çalışmaların hem ilimize hem de ülkemize önemli katkılar sağlayacağına inanıyoruz.
DIŞ TİCARET
Ekim ayında ihracat yüzde 2,3 artışla 24 milyar 001 milyon dolar gerçekleşti. En fazla ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasında yüzde 10,8 artış ve 2 milyar 003 milyon dolar ile Almanya ilk sırayı aldı.
İthalat yüzde 6,6 artışla 31 milyar 363 milyon dolara yükseldi. En fazla ithalat yapılan ülkeler sıralamasında yüzde 6,3 düşüş ve 3 milyar 976 milyon dolar ile Çin ilk sırayı aldı.
Yatırım malları ithalatı yüzde 20,2 artışla 5 milyar 046 milyon dolar olurken, hammadde ithalatı yüzde 6,5 artışla 21 milyar 369 milyon dolar oldu. Tüketim malları ithalatı yüzde 4,2 düşüşle 4 milyar 890 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Tüketim malı ithalatında son 3 ayda gözlenen sınırlı yavaşlamaya rağmen bu kalemde dikkatli olmamız gerektiğini sürekli vurguluyoruz. Tüketim malı ithalatının toplam ithalat içindeki payının 0 aylık dönemde yüzde 16,22 olması dikkat çekiyor. Aynı dönemde yatırım malları ithalatının toplam ithalat içindeki payının yüzde 14,64’de kalması da önem taşıyor.
CARİ DENGE
Dış ticaret açığı yüzde 24 artışla 7 milyar 362 milyon dolar olurken, eylül ayında yıllık cari açık 20 milyar 146 milyon dolar oldu. Cari işlemler hesabında üst üste 3 aydır cari fazla verilirken dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre 3,1 milyar dolardan 5,35 milyar dolara çıktı.
Hizmetler dengesi 7,21 milyar dolardan 7,70 milyar dolara çıkarken hizmet gelirlerinin cari fazlaya etkisini sürdürdüğünü görüyoruz. Hizmetler dengesinde olduğu gibi dış ticarette de açık vermemeyi temenni ediyoruz.
SANAYİ ÜRETİMİ
Sanayi üretimi aylık bazda yüzde 2,2 gerilerken, yıllık bazda yüzde 2,9 artış gösterdi. İmalat sanayi üretimi de aylık yüzde 2,3 gerilerken, yıllık yüzde 2,7 artış gösterdi. Orta düşük teknoloji mal üretimi aylık yüzde 2 geriledi, yıllık yüzde 5,7 arttı. Orta yüksek teknoloji aylık yüzde 7,4 geriledi, yıllık yüzde 4,9 arttı. Yüksek teknoloji mal üretimi ise aylık yüzde 15,4 yıllık yüzde 29 artış gösterdi. Dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları gruplarında hem aylık veride hem de yıllık bazda gerileme gözlendi.
ENFLASYON
Ekim ayında aylık TÜFE yüzde 2,55, yıllık TÜFE yüzde 32,87 arttı. ÜFE ise aylık bazda yüzde 1,63, yıllık bazda yüzde 27 artış gösterdi. Üretici fiyatlarında aylık bazda son iki aydır süren artış eğiliminin düşüşe döndüğü görüldü. Buna karşın yıllık bazda üretici fiyatlarında son üç aydır görülen artışlar; maliyet kaynaklı enflasyonu yükseltebilecek.
Bu arada, Merkez Bankası 2025 yılının son Enflasyon Raporunda yüzde 25-29 olan enflasyon tahminini yüzde 31-31 olarak güncelledi. 2026 enflasyon tahminini değiştirmedi. Hedefler de değişmedi.2025 yılı hedef yüzde 24 olurken 2026 yılı hedef yüzde 16 oldu. İlk 10 ayda enflasyon → %28,63 olarak gerçekleşti.
İŞSİZLİK
Eylül ayında işsizlik oranı yüzde 8,6 olarak gerçekleşti. İşsizlik geçen yılın aynı ayına ve ağustos ayına göre aynı seviyede kaldı.Genç nüfusta işsizlik Oranı yüzde 15,8’den yüzde 14,9’a geriledi.
Ağustostan eylüle; çalışabilir nüfus 43 bin kişi artarken işgücüne katılanlar 188 bin azaldı. İstihdam edilen kişi sayısı ise 200 bin azaldı. Eylül itibariyle toplam istihdam sayısı 32 milyon 491 bin kişi oldu.

