İhracatta rekabetçi kur avantajını yitirmememiz gerekiyor. Döviz kurlarının yerinde sayması nedeniyle ana pazarlarda Çin ile olan rekabette geri düşüyoruz. Bu noktada rekabetçi kur politikasından  vazgeçilmemesi önemli.

Döviz temininde ikincil piyasanın oluştuğunu da görüyoruz. Bunun ayrıca fiyat farklılıkları yaratarak maliyetleri artırdığına dikkat çekmek istiyorum.

Bütçe disiplini önemli. Artan bütçe açıklarının faizler yoluyla yaratacağı baskıya dikkat etmeliyiz. Denk bütçe yoluyla faizlerin düşebileceğini düşünüyoruz.

***
Diğer taraftan deprem bölgesinde ana sorunun barınma olduğunu vurgulamak isterim. TOBB’un başlattığı deprem konutları seferberliği için tüm sanayicilerden destek bekliyoruz.

***

İHRACAT

Mart ayında, ihracat yüzde 4,4 artışla 23 milyar 596 milyon dolar olarak gerçekleşti. Çin’den Avrupa’ya maliyetlerin düşmesinden ciddi bir rekabet baskısı altında olduğumuz bir dönemde, kurlar da ihracatı çok destekler seviyelerde değilken, tarihi rekor olması memnuniyet verici. Tabi bu rekorların devam etmesi önemli. Aylık bazda 25 milyar dolar seviyesini geçmemiz gerektiğini düşünüyoruz.

ÜLKELERİN SIRALAMASI

En fazla ihracat yaptığımız ilk beş ülke arasında ilk sırayı yüzde 5,3 artışla 2 milyar 6 milyon dolarlık ihracatla Almanya aldı. ABD’ye ihracat yüzde 9,7 düşüşle 1 milyar 382 milyon dolar, İtalya’ya ihracat yüzde 7,1 düşüşle 1 milyar 190 milyon dolar olarak gerçekleşti. İngiltere’ye ihracat yüzde 3 düşüşle 1 milyar 128 milyon dolara geriledi.

Irak’a ihracat yüzde 2,8 düşüşle 1 milyar 113 milyon dolara geriledi. Rusya’ya ihracat yüzde 284,1 artışla 1 milyar 49 milyon dolara ulaştı.

İTHALAT

Mart ayında ithalat yüzde 4,2 artışla 32 milyar 170 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yatırım malları ithalatı yüzde 46,8 artarken, hammadde ithalatı yüzde 7 geriledi. Tüketim malları ithalatı ise yüzde 65,3 artış gösterdi.  Dış ticaret açığının azaltılması için tüketim malları ithalatının seyrini izlenmesi gerekir.

DIŞ TİCARET AÇIĞI

Dış ticaret açığı mart ayında yüzde 3,7 artışla 8 milyar 573 milyon dolar oldu. Bir önceki yılın aynı ayında 8,3 milyar dolar olmuştu.

CARİ AÇIK

Şubat ayında aylık cari açık 8,78 milyar dolar, yıllık cari açık 55 milyar 362 milyon dolara yükseldi.

Açıkta ana etken dış ticaret açığındaki artış oldu. 2022’de 6,3 milyar dolar olan dış ticaret açığı, 10,4 milyar dolara yükseldi. Hizmet gelirleri ise 1,7 milyar dolardan 2,3 milyar dolara çıktı. Mart ayında da dış ticaret açığındaki artış cari açığa yansıyacaktır düşüncesindeyiz. Ancak turizm gelirlerinin geçen yılın üzerinde gerçekleşmesi durumunda, yıllık cari açıkta gerilemeler görebileceğimizi bekliyoruz.

ENFLASYON

Enflasyon verilerine baktığımızda mart ayında;

TÜFE aylık yüzde 2,29 artışla yıllık yüzde 50,51 olarak gerçekleşti. ÜFE aylık yüzde 0,44 artışla yıllık yüzde 62,45 olarak gerçekleşti.

ÜFE’deki aylık artışın yavaşladığını ve baz etkisinin devam etmesiyle yıllık ÜFE’de 14,16 puan gerileme görüyoruz. Nisan ayında da, kurların görece yatay seyretmesi, elektrik ve doğalgaz indirimlerinin de etkisini  görebiliriz.

KAPASİTE KULLANIMI

Mart ayı kapasite kullanım oranı geçen yıla göre 3,8 puan, şubat ayına göre 1,7 puan artışla yüzde 73,5 olarak gerçekleşti. Kocaeli’de ise geçen yıl ile aynı seviyede, geçen aya göre 0,4 puan artışla yüzde 71 olarak gerçekleşti.

SANAYİ ÜRETİMİ

Sanayi üretimi şubat ayında aylık yüzde 6, yıllık yüzde 8,2 geriledi. Şubat’ta ihracat ve kapasite kullanımları gibi öncü göstergelerdeki gerilemelerden, üretim ivmesinin yavaşlayabileceğini tahmin ediyorduk.

Ancak Mart ayında gerçekleştirdiğimiz tarihi rekor ile ihracatın üretime de yansımalarının görülerek toparlanmalar olabileceğini bekliyoruz.

Sanayi üretimindeki gerilemeye rağmen alt kalemlerine baktığımızda, sermaye malları üretiminde yıllık yüzde 4.5’luk, yüksek teknolojili ürünlerde yıllık yüzde 16.5, aylık yüzde 6.8’lik artışları değerli buluyoruz.

İŞSİZLİK

İşsizlik oranı şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 0,7 puan geriledi, ocak ayına göre yüzde 0,2 puan yükseldi ve yüzde 10 olarak gerçekleşti. Ocak’tan Şubat’a, çalışabilir nüfus 48 bin kişi arttı, istihdam edilenler 361 bin kişi geriledi. Şubat itibariyle toplam istihdam edilenler 31 milyon 460 bin kişi.

KOCAELİ DIŞ TİCARETİ

Kocaeli Gümrüklerinden aldığımız verilere göre mart ayında Kocaeli’den gerçekleşen ihracat yüzde 6,7 artışla 3 milyar 659 milyon dolara çıktı. İthalat ise yüzde 13 artışla 7 milyar 161 milyon dolara çıktı.  İlk üç aylık döneme baktığımızda ihracat yüzde 4,9 artışla 9 milyar 481 milyon dolara, ithalat ise yüzde 11,9 artışla 18 milyar 680 milyon dolara çıktı.