Pandemi sürecinde online olarak düzenlenen Kocaeli Sanayi Odası mayıs ayı Meclis Toplantısı, 2 yıl aradan sonra yüz yüze gerçekleşti
Pandemi önlemleri nedeniyle iki yılı aşkındır online olarak sürdürülen Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclis Toplantıları yüz yüze olarak yeniden başladı. Mayıs ayı Meclis Toplantısı, Oda binasında, Meclis Üyelerinin katılımı ile gerçekleştirildi. Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul’un yönetiminde yapılan toplantıda KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ekonomik değerlendirmelerde bulundu, faaliyetler hakkında Meclise bilgilendirme yaptı. Zeytinoğlu, “11 Mart 2020 tarihinden bu yana Meclis Toplantımızı ilk kez yüz yüze yapıyoruz. Tekrar bir arada olmaktan mutluluk duyuyorum” diyerek sözlerine başladı. Ardından konuşmasına ekonomik değerlendirmelerle devam eden Zeytinoğlu şunları söyledi: “Nisan ayında ihracat yüzde 24,6 artarak 23 milyar 364 milyon dolar tarihi rekor kırdı. Buradan tüm sanayicilerimizi, ihracatçılarımızı kutluyorum. Hammadde ihracatı yüzde 30,7 artarken yatırım malı ihracatı yüzde 40,6 arttı. Tüketim malları ihracatımızda da yüzde 12,7’lik bir artış var. Tabii hammadde ihracatımızın, ihracatımız içindeki payı yüzde 53. Yani aslında biz hammadde ihracatı yapan bir ülke konumundayız.
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKELER
En fazla ihracat yaptığımız ilk beş ülkeye baktığımızda Almanya yüzde 21 artışla 2 milyar 1 milyon dolar, ABD yüzde 50 artışla 1 milyar 776 milyon dolar, İngiltere yüzde 12,4 artışla 1 milyar 167 milyon dolar, İtalya yüzde 26,6 artışla 1 milyar 124 milyon dolar, Irak yüzde 17,7 artışla 1 milyar 86 milyon dolara yükseldi. Avrupa Birliği’ne ihracatımız yüzde 29,2 artarak 9 milyar 889 milyon dolar, diğer Avrupa ülkelerine yüzde 17,4 artarak 2 milyar 889 milyon dolar, yakın ve Ortadoğu ülkelerine yüzde 14,9 artarak 3 milyar 869 milyon dolar, Kuzey Afrika ülkelerine yüzde 24,7 artarak 1 milyar 428 milyon dolar ihracat yaptık.
İTHALAT VERİLERİ
İthalatımız ise yüzde 34,9 ile 29 milyar 466 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen aya göre 4,6’lık ufak bir gerileme var. Mart ayında 30,8 milyar dolar idi. İthalatın alt kalemlerine baktığımızda yatırım (sermaye) malları ithalatı yüzde 11,5 arttı. Hammadde (ara mallar) ithalatı yüzde 44,9 arttı. Tüketim mallarında ise 7,5 bir gerileme var. Bu gerilemeyi olumlu değerlendiriyoruz. İthalatın ihracattan hızlı artmasından dolayı ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 79,3 oldu. 2021 Nisan ayında bu yüzde 85,9 idi. Dış ticaret açığımız ise 6 milyar 102 milyon dolara yükseldi.
CARİ AÇIK VERİLERİ
Mart ayında yıllık cari açık 24 milyar 223 milyon dolara yükseldi. Aylık açık ise 5 milyar 554 milyon dolar oldu. Bu açıkta; turizm gelirleri artmasına rağmen, ana etken dış ticaret açığındaki yükseliş oldu. Hizmet gelirleri malum turizmden gelen gelirlerimiz 2021 yılında 857 milyon dolar iken bu yıl mart ayında, 2,3 milyar dolar oldu ama ona rağmen açığımız geçen yıla oranla artmış oldu. Nisan ayında da tarihi rekor ihracat gerçekleştirmemize rağmen, dış ticaret açığındaki artış cari açığa yansıyacaktır.
İLİMİZİN DIŞ TİCARET VERİLERİ
İlimizin dış ticaret verileri ile ilgili de bilgi vermek istiyorum. Kocaeli gümrüklerinden aldığımız verilere göre nisan ayında Kocaeli’den gerçekleşen ihracat yüzde 36 artış göstererek 3 milyar 606 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 28,4 artarak 6 milyar 386 milyon dolara yükseldi. İlk dört aylık döneme baktığımızda ihracat yüzde 19,4 artarak 12 milyar 647 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 25,2 artarak 23 milyar 86 milyon dolar oldu.”
REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU
Reel efektif döviz kuru hakkında da konuşan Zeytinoğlu, “Nisan ayında REK 57,05 oldu. Mart ayında 53,79 idi. Endeksin 100 olması durumunda dolar nisan ayında 9,7350 TL olmalı idi. Ancak nisan ayında dolar 14,6851 TL idi. Dolar bugün 15,93 TL. Nisan ayında ÜFE bazlı REK ise 82,17 oldu. Mart ayında 77,60 idi. Endeksin 100 olması durumunda dolar nisan ayında 16,0989 TL. ÜFE bazlı REK üreticiler olarak maliyetlerimizi daha iyi yansıtıyor. Buna göre; kurun mevcut durumu aştığını görüyoruz. Fark 1,4 puan. Rekabetçi kurdan uzaklaşmaya başladığımızı görüyoruz. Enflasyona ezilmeyen ve öngörülebilir bir kur olmasını önemsiyoruz. İthalat tarafında baktığımızda da rekabetçi kur, üretebilme imkanı olan ürünlerin ülkemizde üretilmesine de yönlendiriyor” dedi.
ENFLASYON VERİLERİ
Enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Nisan ayında TÜFE yıllık bazda yüzde 69,97’ye yükseldi. Aylık bazda yüzde 7,25 artış var. ÜFE ise yıllık yüzde 121,82’ye yükseldi. Aylık bazda yüzde 7,67 artış var. Burada girdi fiyatlarındaki artışların etkisini görüyoruz. ÜFE’den oluşacak maliyet baskısı maalesef önümüzdeki dönem TÜFE’ye yansıyacaktır” dedi.
KAPASİTE KULLANIMI VE SANAYİ ÜRETİMİ
Ardından kapasite kullanım oranlarına ve sanayi üretimine değinen Zeytinoğlu, “Türkiye geneline baktığımızda nisan ayında kapasite kullanımı yüzde 77,8 oldu. Geçen yıla göre 1,9 puan, mart ayına göre 0,5 puan arttı. Kocaeli’de ise kapasite kullanımı yüzde 71,4 arttı. Hem geçen yıla göre hem aylık bazda 0,4 puan arttı. Sanayi üretimi ise mart ayında yıllık bazda yüzde 9,6 artarken, aylık bazda yüzde 1,8 geriledi. İhracat rakamları gibi öncü göstergelerin iyi olduğu dönemde, sanayi üretiminde daha iyi veriler gelebileceğini bekliyorduk.
İŞGÜCÜ VERİLERİ
İşgücü verilerine ilişkin konuşan Zeytinoğlu, “İşsizlik oranı mart ayında yüzde 11,5 olarak açıklandı. Şubattan marta çalışabilir nüfus 71 bin kişi artarken, istihdam edilenler 59 bin kişi gerilemiş. Mart itibariyle toplam istihdam sayısı ise 29 milyon 956 bin kişidir. Şubatta ise toplam istihdam 30 milyon 15 bin kişi idi. Bu noktada nüfusumuza oranla çalışan sayımızın daha yüksek seviyelere ulaşmasını bekliyoruz. Her zaman toplam çalışan sayısının daha önemli olduğunu düşünüyorum. Almanya’da çalışıyor aynı nüfustayız, üstelik onlar bizden 10 sene daha yaşlılar, orada 44 milyon kişi çalışıyor, bizde 30 milyon kişiyi biz zorluyoruz. Bu rakamların 35-40 milyon arasında olması hem ekonomik büyüme hem de zenginlik için çok değerli diye düşünüyorum” dedi.
İSTİHDAMIN SEKTÖRLERE DAĞILIMI
TÜİK tarafından açıklanan 2022 yılı ilk çeyrek verilerine göre istihdamın sektörlere dağılımından da bahseden Zeytinoğlu, “Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre toplam istihdam 2 milyon 183 bin kişi arttı. Tarımda istihdam 75 bin kişi azaldı, sanayide 597 bin kişi arttı, inşaatta 13 bin kişi arttı, hizmetler sektöründe 1 milyon 648 bin kişi arttı” diye konuştu.
BÜTÇEYE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME
Bütçeye ilişkin de konuşan Zeytinoğlu şunları kaydetti: “Bütçe nisan ayında 50,17 milyar TL açık verdi. Gelirler yüzde 75,0 artarak 164,11 milyar TL olurken, giderler yüzde 93,6 artarak 214,28 milyar TL oldu. Ocak-nisan bütçe açığı 19,36 milyar TL oldu. Alt kalemlerine baktığımızda gelir ve kazanç üzerinden alınan vergilerde yüzde 48’lik bir artış var. Dahilde alınan KDV’de yüzde 20’lik bir artış var. Bunlar enteresan olduğu için sizlerle paylaşıyorum. ÖTV’de yüzde 85’lik bir artış var. Petrolden alınan ÖTV’de yüzde 18’lik bir artış var. Yine motorlu taşıt araçlarındaki ÖTV artışı yüzde 125.
Giderler alt kalemlerinde ise cari transferler yüzde 127,9 artarak 94,97 milyar TL, borç verme yüzde 579,7 artarak 11,91 milyar TL oldu. KİT’ler yüzde 1643,8 artarak 9,04 milyar TL oldu. Her zaman dile getirdiğimiz gibi enflasyon ve faizlerin düşmesinin, büyük ölçüde denk bütçe tarafından desteklenebileceğine inanıyoruz” diyerek ekonomik değerlendirmelerini sonlandırdı.
SANAYİ ALANLARINA İLİŞKİN ÖNEMLİ AÇIKLAMA
Ardından Türkiye ve Kocaeli’nin sanayi alanlarına ilişkin ilk kez veri paylaşan Zeytinoğlu, konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Zeytinoğlu şunları söyledi: “Türkiye’nin yüzölçümü ortalama 78 milyon hektar. Sanayi alanlarının toplamı ise 278.229 hektar. Bu da Türkiye yüzölçümünün sadece yüzde 0,36’lık bölümüne tekabül ediyor. Ülkemizdeki sanayi alan oranını gelişmiş ülkeler ile kıyasladığımızda Almanya’nın sanayi alanı oranı yüzde 4,4, İtalya’nın yüzde 2,15, Fransa’nın yüzde 1,44’tür. Ülkemizdeki sanayi alanlarının yüzde 39,3’ü organize sanayi bölgesi alanına ait iken, yüzde 7’si küçük sanayi sitesi, yüzde 5,6’sı endüstri bölgesi ve yüzde 0,9’u da serbest bölge alanına aittir ki zaten Türkiye’de 19 serbest bölge bulunuyor.
İLİMİZDEKİ SANAYİ ALANLARI
İlimize bakacak olursak Kocaeli’nin yüzölçümü 339.700 hektardır. İlimizdeki sanayi alanları toplamı 6.487 hektar. İlimiz yüzölçümünün sadece yüzde 1,9’luk kısmı sanayi alanı. OSB alanı 4.030 hektar, küçük sanayi sitesi alanı 87 hektar, serbest bölge alanı 116 hektar ve diğer sanayi alanları ise 2.254 hektardır. Sanayi alanının büyüklüğü açısından ilk 15 il sıralamasında ise birinci Ankara, ikinci Konya, üçüncü Sivas, dördüncü Bursa, beşinci Adana, altıncı Tekirdağ, yedinci İstanbul, sekizinci İzmir, dokuzuncu Hatay, onuncu Kayseri, on birinci Eskişehir, on ikinci Gaziantep, on üçüncü Kocaeli, on dördüncü Düzce ve on beşinci Şanlıurfa geliyor. Türkiye’deki toplam organize sanayi bölgesi alanlarının kapladığı alan ise 109.140 hektardır. Buradaki sıralamada Ankara 5.978 hektar ile birinci, Tekirdağ 5.863 hektar ile ikinci, Bursa 5.305 hektar ile üçüncü, Konya 4.809 hektar ile dördüncü, Gaziantep 4.728 hektar ile beşinci, İzmir 4.358 hektar ile altıncı ve Kocaeli 4.030 hektar ile yedincisi sırada.
YENİ SANAYİ PARSELLERİNE İHTİYAÇ VAR
Sanayi istihdamının büyüklüğü açısından illerin Türkiye içindeki payı ise; yüzde 22,2 ile İstanbul birinci, yüzde 8,8 ile Ankara ikinci, yüzde 8,3 ile Bursa üçüncü, yüzde 5,9 ile İzmir dördüncü ve yüzde 5,1 ile Kocaeli beşinci. Sonuç olarak; Türkiye imalat sanayine %13 katkı sağlayan ilimiz diğer illere göre çok daha ufak bir alanda üretim yapmaya çalışıyor. Bu sebeple ilimizde yeni sanayi parsellerine ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Kocaeli aslında Türkiye ve dünyada rekabet etme açısından sanayinin daha fazla olması gereken önemli bir lokasyon. İhtisas OSB’lere veya yeni OSB alanlarına ihtiyacımız olduğunu bir kez daha deklare etmek istiyorum.”
MENKUL SATIŞ SÖZLEŞMELERİNDE TL İLE ÖDEME ZORUNLULUĞU
Zeytinoğlu, sanayicileri etkileyen bir diğer konu olan menkul satış sözleşmelerinde Türk Lirası ile ödeme zorunluluğu getirilmesine değindi. Zeytinoğlu, “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, 19 Nisan 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. Düzenlemeyle birlikte, Türkiye’de yerleşik kişilerin, menkul satış sözleşmelerine konu ödeme yükümlülüklerinin, Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunluluğu başlatıldı. Bu değişikliğin; firmalarımız açısından hammadde tedarik ayağında bürokratik zaman kayıpları, kur riskleri ve fazladan ödenecek banka komisyonlarına sebebiyet vereceğini görüyoruz. Bu tür tebliğ ve yönetmelik değişikliklerinde uygulamada yaşanabilecek belirsizliklerin netleştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
ETKİNLİKLERE DAVET ETTİ
Son olarak iki duyuru yapan Zeytinoğlu, “27 Mayıs Cuma günü Ekonomist, BloombergHT program yapımcısı Zeliha Saraç ve 2 ekonomist hocamızın katılımı ile Odamızda “Ekonomide Güncel Gelişmeler ve Gelecek Beklentileri” konulu bir panel yapacağız. Yine aynı gün Odamızda Avrupa Parlamentosu Üyesi, Sosyalist&Demokrat Grubu Başkan Yardımcısı İsmail Ertuğ’un katılımlarıyla ‘Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Türk Sanayinin Uyumu’ konulu bir söyleşi yapacağız. Bu etkinliklerimize sizleri de bekliyoruz” diyerek konuşmasını aylık faaliyetlerinden bahsederek tamamladı.
KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun konuşmasının tamamı için Tıklayınız
BİR SONRAKİ MECLİS TOPLANTISI
Ardından Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul söz alarak gündem maddelerine kaldığı yerden devam etti. Tuğrul, Kocaeli’de yapılacak Model Fabrika için kurulan Model Fabrika A.Ş. firmasına ortak olunması konusunu Meclis Üyeleri’nin onayına sundu. Madde meclis üyelerinin oy birliği ile onaylanarak kabul edildi. Daha sonra meslek komitelerinin çalışmalarını aktaran Tuğrul, dilek temenniler bölümünde Meclis Üyeleri’ne söz verdi. Meclis üyeleri, ekonomik gelişmelere ilişkin fikirlerini paylaştıktan sonra Meclis Toplantısı sona erdi. Meclis Üyeleri, 15 Haziran 2022 Çarşamba günü yapılması planlanan bir sonraki Meclis’te buluşmak üzere ayrıldı.