KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Covid-19 ile başlayan kısıtlamaların normalleşmeye başladığı üçüncü çeyrek dönemi büyüme oranına ilişkin yaptığı değerlendirmede “2020 yılının üçüncü çeyrek büyüme oranı yüzde 6.7 ile beklentilerimizin biraz üzerinde gerçekleşerek, 2020 yılını pozitif büyüme ile kapatma şansı sağladı.” dedi.

TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre; 2020 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 6.7 büyüyen GSYH oranına ilişkin değerlendirme yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Bilindiği gibi pandeminin ekonomiye etkisinin en fazla hissedildiği ikinci çeyrekte ekonomimizde ciddi oranda bir küçülme yaşamıştık. Üçüncü çeyrekte ise pandemi kaynaklı kısıtlamaların normalleştiği bir dönemdi. Sağlanan destekler ile kredi hacmindeki artış, dayanıklı tüketim harcamalarındaki genişleme ve sanayi üretiminin katkısı ile ekonomimiz üçüncü çeyrekte yüzde 6.7 oranında büyüdü.” açıklamasını yaparak “Ekim ayında rekor bir ihracat gerçekleştirdik. Kasım ayında da 17 milyar doların üzerinde bir ihracat bekliyoruz. Pandemi nedeniyle kısıtlamalardan dolayı aralık ayında ihracat performansımız düşebilir. Bu nedenle ve ayrıca baz etkisi nedeniyle yılın son çeyreğinde bu denli güçlü bir büyüme beklemiyoruz, ama yüzde 1-2 aralığında pozitif bir büyüme gelebileceğini öngörüyoruz.” dedi.

2018 yılının ağustos ayından bu yana zayıf seyreden otomobil talebinin bu yılın üçüncü çeyreğinde canlandığını ifade eden Ayhan Zeytinoğlu; “GSYH verilerinin detaylarına baktığımızda yerleşik hane halkı tüketiminin yüzde 9.2 arttığını görüyoruz.  Kredi hacmindeki genişleme ve faizlerin düşük olması, iki yıldır yerinde sayan otomobile yönelik talebi artırdı. Diğer taraftan yine düşük faizli kredi imkanı ile konut talebine olan artış, inşaat sektörünün canlanmasına katkı verdi.” dedi.

Sanayi üretiminin yüzde 8 arttığına dikkat çeken KSO Başkanı Zeytinoğlu; “Bizim en fazla üzerinde durduğumuz veri olan sanayi sektörü üretimi yüzde 8, imalat sanayi üretimi yüzde 9.3 artış gösterdi. İkinci çeyrekte duruşta olan firmalarımızın üçüncü çeyrekte hemen hemen tamamının çalıştıklarını biliyoruz. Sağlanan desteklerle üçüncü çeyrekte gayri safi sabit sermaye oluşumu, yani yatırımların da yüzde 22.5 arttığını görüyoruz. Özellikle makine ve teçhizat yatırımlarındaki yüzde 23.5’luk büyüme bizleri memnun etmiştir.” dedi.

Türkiye ihracatının büyük oranda yapıldığı Avrupa ülkelerinde salgının etkisinin hala devam ettiğini belirten Zeytinoğlu; “Üçüncü çeyrekte mal ve hizmet ihracatında yüzde 22.4’lük bir azalış görülüyor. Döviz gelirleri bakımından büyük önem taşıyan turizm sektörünün katkısı yetersiz kaldı. Diğer taraftan ihracatımızın büyük çoğunluğunu gerçekleştirdiğimiz Avrupa ülkeleri de pandemin etkisinden kurtulamadı. Çeyrek bazda iyileşme olmakla birlikte maalesef mal ve hizmet ihracatından büyümeye bir katkı gelmedi.” açıklamasını yaptı.

T.C. Merkez Bankası ve Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre kasım ayı kapasite kullanım oranı sonuçlarını değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Oda olarak her ay düzenli olarak açıkladığımız imalat sanayinde kapasite kullanım oranı kasım ayında, ilimizde yüzde 70.8 ile geçen yılın 0.1 puan gerisinde kalırken, geçen aya göre 0.3 puan arttı. Merkez Bankası tarafından yüzde 75.8 olarak açıklanan Türkiye imalat sanayinin kapasite kullanım oranı ise geçen yılın 1.4 puan gerisinde kalırken, geçen aya göre 0.4 puan arttı.” dedi.

“Aylık bazda,  mayıs ayında başlayan toparlanmanın kasımda da devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz.” diyen  Zeytinoğlu, “Bu ay yaptığımız araştırmada firmalarımızın yüzde 47’si kapasite kullanımlarının geçen aya göre arttığını bildirdi. Sektörlere baktığımızda, otomotiv, kimya, metal, plastik ve kauçuk sektörleri kapasite kullanım oranlarında ekim ayına göre artış gerçekleşen sektörler olarak karşımıza çıkıyor.” dedi.

Kocaeli firmalarının iç ve dış piyasadaki gelecek dönem beklentilerini de açıklayan Zeytinoğlu, “Kasım ayı anketine yanıt veren firmaların yüzde 12’si aralık ayında iç siparişlerinin arttığını belirtilirken, yüzde 26’sı siparişlerinin azaldığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 62’sinde ise sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.  Ankete katılan firmaların yüzde 22’si dış siparişlerinin aralık ayında arttığını belirtirken, yüzde 15’si azalış bildirmişlerdir. Firmaların yüzde 63’ünde ise alınan dış sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında  Zoom çevrimiçi toplantı yazılımı ile yapıldı. Toplantıya konuk konuşmacı olarak Doç. Dr. Şevket Sayılgan – Ekonomist ve Doç. Dr. Çiğdem Nas – İKV Genel Sekreteri katıldı.

Meclis toplantısının ilk konuşmasını yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu sözlerine ekonomik değerlendirmelerle başladı. Zeytinoğlu, ekim ayında 17 milyar doları aşan ihracat performansını çok olumlu karşıladıklarını belirterek, “Ekim ayında ihracatımız 17 milyar 333 milyon dolar aylık bazda tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ekim ayında, ihracat artış oranı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.6 olurken, eylül ayına göre yüzde 8.3 oldu. İhracatımızdaki bu performansı çok olumlu değerlendiriyoruz. Rekabetçi kurun etkilerinin görülmeye başlandığını düşünüyoruz.” dedi.

Ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 87.9’a yükseldiğini söyleyen Zeytinoğlu, “Bu oran yılın başından bu yana en yüksek seviye.” dedi.

Ekim ayı ithalatının yüzde 8.5 artışla 19.7 milyon dolar olarak gerçekleştiğini söyleyen Zeytinoğlu, “İthalattaki artışta otomotiv ve altın ithalatının etkilerini görüyoruz. Ekim’de altın ithalatı 2.1 milyar dolar ile yüzde 30.6, otomotiv ithalatı ise 1.9 milyar dolar ile yüzde 91.7 arttı.” dedi. İthalat alt kalemlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Yatırım mallarında yüzde 57.5’lik artış var. Bu artışı olumlu değerlendiriyoruz. Tüketim malları ithalatında yüzde 25.3 artış, ara mallar (hammadde) ithalatında yüzde 1.5 azalış olduğunu görüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, eylül ayı cari denge verisine ilişkin değerlendirmesinde, eylül itibariyle yıllık cari açığın 27 milyar 539 milyon dolara yükseldiğini söyleyerek, “Eylül ayında cari denge 2 milyar 364 milyon dolar açık verdi. Bu açığın temelinde turizm gelirlerinin geçen yıla göre azalıyor olması var. Pandemi nedeniyle turizm gelirlerindeki kayıplarımız maalesef bu yıl cari açığın yükselmesine neden oluyor. Geçen yılın eylül ayında sadece hizmet gelirleri 4.6 milyar dolar katkı sağlarken, bu yıl katkısı sadece 1.7 milyar dolar oldu. Sadece hizmet gelirlerinde geçen yıla göre 2.9 milyar dolar açık vermişiz. Bunun yanında dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre 3 milyar dolar yükselmesi de cari açığı artıran bir diğer etken oldu.” dedi. Zeytinoğlu, “Ekim ayında da turizm gelirleri artmayacağı için aylık açığın devam edeceğini, ancak ekimde gerçekleştirdiğimiz yüksek ihracat, dış ticaret açığını aylık bazda gerilettiği için buradan bir iyileşme olabileceğini düşünüyoruz. Yıllık cari açığın ise baz etkisiyle yükselmeye devam edebileceğini bekliyoruz.” dedi.

Kocaeli dış ticaret rakamlarına ilişkin açıklama yapan Zeytinoğlu, ekim ayında Kocaeli ihracatının yüzde 3.6 artışla 2.7 milyar dolar,  ithalatının ise yüzde 23.7 artarak 4.1 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyledi.

Enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Ekim ayında TÜFE aylık yüzde 2.13 artışla yıllık yüzde 11.89 olarak gerçekleşti. ÜFE ise aylık yüzde 3.55 artışla yıllık yüzde 18.20’ye yükseldi. Döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareketlilik, ÜFE’de hızlı artışlara neden oluyor. Döviz kurundaki artış ve baz etkisiyle kasımda da ÜFE’deki yükselişin devam edebilir. ÜFE’deki yukarı yönlü hareketlilik, maliyetleri artırdığı için önümüzdeki dönemde TÜFE’ye yansıyacaktır.” dedi.

Eylül ayı sanayi üretim endeksine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1.7, yıllık yüzde 8.1 arttı. Yıllık gerçekleşen yüzde 8.1’lik artışı, geçmiş yılların potansiyelinin yakalanması açısından çok değerli buluyoruz. Ekim’de gerçekleştirdiğimiz rekor ihracat ve kapasite kullanım oranlarındaki artıştan; ekim ayında da üretim artışının devam edeceğini düşünüyoruz.” dedi.

Sanayi üretiminde sektörlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Alt kalemlere baktığımızda, yıllık en yüksek artışın yüzde 16.2 ile dayanıklı tüketim mallarında olduğunu görüyoruz. Bunun otomotiv sektöründeki talep artışından kaynaklandığını düşünüyoruz. İmalat sanayi sektöründe yıllık yüzde 8.5, ara malı üretiminde yıllık yüzde 10.9, sermaye malı üretiminde yıllık yüzde 10.4, orta yüksek teknoloji ürün üretimindeki yüzde 13.8’lik artışlar var. Bu kalemlerdeki artışları olumlu değerlendiriyoruz. ” dedi.  Zeytinoğlu, yüksek teknolojili ürünlerdeki yıllık yüzde 11.2’lik gerilemenin dikkat çekici olduğunu söyledi.

Ağustos ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, işgücü verilerinde aylık bazda toparlanma olduğunu ancak işgücüne katılım ve çalışan sayısının olması gereken seviyenin altında kaldığını söyledi.

Zeytinoğlu yaptığı değerlendirmede, ağustos ayında işsizlik oranının geçen yılın aynı ayına göre 0.8 puan, temmuz ayına göre 0.2 puan azalarak yüzde 13.2’ye gerilediğini söyleyerek, “Ağustos ayında açıklanan rakamların detaylarına baktığımızda, geçen yılın aynı ayına göre istihdam edilenlerin 975 bin kişi azaldığını görüyoruz.  Aynı dönemde, çalışabilir nüfus 1.2 milyon kişi artmasına rağmen, işgücüne katılanların sayısı 1 milyon 431 bin kişi azaldı. Ancak aylık bazda işgücüne katılım ve istihdam edilenlerin sayısında artış olduğunu görüyoruz.” dedi.

“Temmuzdan ağustosa istihdam edilen kişi sayısında 291 bin kişilik artış oldu.” diyen Zeytinoğlu, “Bu artışın 106 bini sanayi sektöründe, 126 bini hizmetler sektöründe, 53 bini inşaat sektöründe ve 6 bini de tarımda gerçekleşmiş.” dedi. Zeytinoğlu, ağustos itibariyle toplam istihdam edilenlerin sayısının 27 milyon 554 bin kişiye, işgücüne katılan kişi sayısının da 31 milyon 749 bin kişiye yükseldiğini söyleyerek, “Bu toparlanmalar olumlu ancak, nüfusa oranla hala olması gereken seviyenin altında.” dedi.

Ekim ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Ekim’de bütçe gelirleri yüzde 41.9 artışla 92.77 milyar TL, bütçe giderleri yüzde 21.6 artışla 97.66 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe gelirlerindeki artış, giderlerdeki artışın üzerinde olmasına rağmen ekimde bütçe 4.89 milyar TL açık verdi. Ocak-ekim dönemi bütçe açığı 145.48 milyar TL oldu.” dedi. Zeytinoğlu ekimde gelirlerdeki artışın ana nedeninin otomotiv ithalatından alınan gümrük ve ÖTV gelirleri olduğunu söyledi.

Zeytinoğlu kasım ayında gerçekleşen faaliyetleri özetleyerek sözlerine son verdi. KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız.

Doç. Dr. Şevket SAYILGAN – Ekonomist

KSO Meclis toplantısında konuk konuşmacı olarak ilk sözü alan ekonomist Doç.Dr. Şevket Sayılgan, “İşletmelerde Pandemi döneminde Finansal Yönetim“ konulu sunumunda  Dünya ve Türkiye Ekonomisi, Kriz ve tanımı, Kriz Karşı Yaklaşımlar, Nakit ve Likidite  Niye Önemli, Nakit Yönetimi Süreçleri, Çözüm Önerileri, Mali Tabloları Okuyabilmek, Bilançonun Saat Yönünde Çalıştırılması, Şirket Değeri mi ,Ciro mu, Kar mı,  Mali Tablolardan Riski Görebilmek ve Yönetmek konularını geniş şekilde aktardı.

Ekonomist Doç.Dr.Şevket Sayılgan’ın İşletmelerde Pandemi Döneminde Finansal Yönetim başlıklı sunumu için tıklayınız.

Doç. Dr. Çiğdem NAS – İKV Genel Sekreteri

Konuk konuşmacı olarak KSO Kasım ayı Meclis toplantısına katılan  İKV Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas, “AB Yeşil Mutabakatı “ konusunda sunum gerçekleştirerek,

• Avrupa’nın ilk iklim-nötr kıta olma çabası . – 2050 yılına kadar sera gazı emisyonlarını net olarak sıfırlamak.
• Bir Ekonomik Büyüme Stratejisi. – Ekonomik büyümeyi kaynak kullanımından ayırmak.
• AB için yeni bir ortak hedef – AB’nin iç bütünlüğünü sağlamak ve kimseyi geride bırakmamak

gibi açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Nas konuşmasında “ AB Yeşil Mutabakatı Yol Haritası nı oluşturan Biyoçeşitlilik, Çiftlikten çatala; sürdürülebilir gıda sistemleri, Sürdürülebilir Tarım, Temiz enerji, Sürdürülebilir sanayi, İnşaat ve Renovasyon, Sürdürülebilir  hareketlilik, Kirliliğin önlenmesi ve iklim eylemini aktardı.

İKV Genel Sekreteri Doç.Dr.Çiğdem Nas’ın Avrupa Yeşil Mutabakatı, Önemi ve Etkileri konulu sunumu için tıklayınız.

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan ekim ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Ekim ayında bütçe gelirleri yüzde 41.9 artışla 92.77 milyar TL, bütçe giderleri yüzde 21.6 artışla 97.66 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe gelirlerindeki artış, giderlerdeki artışın üzerinde olmasına rağmen ekimde bütçe 4.89 milyar TL açık verdi. Ocak-ekim dönemi bütçe açığı 145.48 milyar TL’ye yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 100.71 milyar TL idi.” dedi.

Bütçe gelirleri ve giderlerinin alt kalemlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Bütçeye en fazla katkı sağlayan vergi gelirlerinde ekim ayında gerçekleşen yüzde 40.4’lük artışın gelirler kalemini önemli ölçüde artırdığını görüyoruz. Vergi gelirlerinin alt kalemlerine baktığımızda dahilde alınan KDV yani hanehalkı harcamaları yüzde 120.2, ithalat artışlarıyla ithalden alınan KDV yüzde 40.4 oranında arttığını görüyoruz. Ekim’de ÖTV gelirlerinde yüzde 69.4’lük artış var. ÖTV’nin alt kalemlerinde ise, Motorlu Taşıt Araçlarına ilişkin ÖTV gelirlerindeki yüzde 287.5 artış dikkat çekiyor.  Burada artan otomotiv satışlarının etkisini görüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı sanayi üretim endeksine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, eylülde de devam eden üretimdeki artışı memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1.7, yıllık yüzde 8.1 arttı. Yıllık gerçekleşen yüzde 8.1’lik artışı, geçmiş yılların potansiyelinin yakalanması açısından çok değerli buluyoruz. Haziran’dan itibaren pozitife geçen sanayi üretiminin, pandeminin ilk aylarında üretimde yaşanan daralmaları yavaş yavaş telafi edeceğini düşünüyoruz.” dedi. Üretimdeki artışın ekim ayında da devam edeceğini beklediklerini söyleyen Zeytinoğlu, “Ekim’de 17.3 milyar dolar olarak gerçekleştirdiğimiz rekor ihracat ve kapasite kullanım oranlarındaki artışların devam etmesi buna işaret.” dedi.

Sektörlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Alt kalemlere baktığımızda, yıllık en yüksek artışın yüzde 16.2 ile dayanıklı tüketim mallarında olduğunu görüyoruz. Bunun otomotiv sektöründeki talep artışından kaynaklandığını düşünüyoruz. İmalat sanayi sektöründe yıllık yüzde 8.5, ara malı üretiminde yıllık yüzde 10.9, sermaye malı üretiminde yıllık yüzde 10.4, orta yüksek teknoloji ürün üretimindeki yüzde 13.8’lik artışlar var. Bu kalemlerdeki artışları olumlu değerlendiriyoruz. ” dedi.  Zeytinoğlu, yüksek teknolojili ürünlerdeki yıllık yüzde 11.2’lik gerilemenin dikkat çekici olduğunu söyledi.

T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan eylül ayı ödemeler dengesi verilerini değerlendiren KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Eylül ayında cari denge 2 milyar 364 milyon dolar açık verdi. Bu açığın temelinde turizm gelirlerinin geçen yıla göre azalıyor olması var. Pandemi nedeniyle turizm gelirlerindeki kayıplarımız maalesef bu yıl cari açığın yükselmesine neden oluyor. Geçen yılın eylül ayında sadece hizmet gelirleri 4.6 milyar dolar katkı sağlarken, bu yıl katkısı sadece 1.7 milyar dolar oldu. Sadece hizmet gelirlerinde geçen yıla göre 2.9 milyar dolar açık vermişiz. Yani hizmet gelirimiz eğer geçen yılki kadar olmuş olsaydı, bu ay cari fazla verebilirdik. Bunun yanında dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre 3 milyar dolar yükselmesi de cari açığı artıran bir diğer etken oldu. Bu gelişmelerle, yıllık cari açık 27 milyar 539 milyon dolara yükseldi.” dedi.

Önümüzdeki döneme ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Ekim ayında da turizm gelirleri artmayacağı için  aylık açığın devam edeceğini, ancak ekimde gerçekleştirdiğimiz yüksek ihracat, dış ticaret açığını aylık bazda gerilettiği için buradan bir iyileşme olabileceğini düşünüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, yıllık cari açığın ise baz etkisiyle yükselmeye devam edebileceğini söyledi.

TÜİK tarafından açıklanan ağustos ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, işgücü verilerinde aylık bazda toparlanma olduğunu ancak işgücüne katılım ve çalışan sayısının olması gereken seviyenin altında kaldığını söyledi.

Zeytinoğlu yaptığı değerlendirmede, ağustos ayında işsizlik oranının geçen yılın aynı ayına göre 0.8 puan, temmuz ayına göre 0.2 puan azalarak yüzde 13.2’ye gerilediğini söyleyerek, “Ağustos ayında açıklanan rakamların detaylarına baktığımızda, geçen yılın aynı ayına göre istihdam edilenlerin 975 bin kişi azaldığını görüyoruz.  Aynı dönemde, çalışabilir nüfus 1.2 milyon kişi artmasına rağmen, işgücüne katılanların sayısı 1 milyon 431 bin kişi azaldı. Ancak aylık bazda işgücüne katılım ve istihdam edilenlerin sayısında artış olduğunu görüyoruz.” dedi.

Haziran ayında başlayan normalleşmenin etkilerinin ağustos verilerinde de görüldüğüne dikkat çeken Zeytinoğlu, “Aylık bazda baktığımızda, temmuzdan ağustosa istihdam edilen kişi sayısında 291 bin kişilik artış oldu. Bu artışın 106 bini sanayi sektöründe, 126 bini hizmetler sektöründe, 53 bini inşaat sektöründe ve 6 bini de tarımda gerçekleşmiş.” dedi. Zeytinoğlu, ağustos itibariyle toplam istihdam edilenlerin sayısının 27 milyon 554 bin kişiye, işgücüne katılan kişi sayısının da 31 milyon 749 bin kişiye yükseldiğini söyleyerek, “Bu toparlanmalar olumlu ancak, nüfusa oranla hala olması gereken seviyenin altında.” dedi.

10 Kasım Atatürk’ü Anma Günü etkinlikleri kapsamında, KSO Oda Orkestrası Atatürk’ün sevdiği şarkıları yorumladı. Pandemi nedeniyle bu yıl online olarak düzenlediğimiz konser KSO YouTube kanalı ve sosyal medya hesapları üzerinden seyircilerle buluştu.

KSO Oda Orkestrasının seslendirdiği 16 eserden oluşan Atatürk’ün Sevdiği Şarkılar seyirciler tarafından büyük beğeni topladı. Solist Tuğçem Kar ve emek veren orkestra üyelerine teşekkür ederiz…

TÜİK tarafından açıklanan Ekim ayı enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Ekim ayında ÜFE aylık yüzde 3.55 artışla yıllık yüzde 18.20’ye yükseldi. Döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareketlilik, ÜFE’de hızlı artışlara neden oluyor. Ekim’de yıllık ÜFE, Eylül ayına göre 3.87 puan artış gösterdi.” dedi.

ÜFE’ye ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Üretici fiyatlarında aylık değişimlere baktığımızda, imalat sanayi grubunda yüzde 3.74, ara malında yüzde 4.26 ve sermaye malında yüzde 3.67 artış olduğunu görüyoruz. ÜFE’deki aylık artışın üzerinde gerçekleşen bu artışlar, üreticilerimizin maliyetlerini artırıcı etkenler.” dedi.

ÜFE’deki artışların önümüzdeki dönem tüketici fiyatlarını da etkileyebileceğini belirten Zeytinoğlu, “Döviz kurundaki artış ve baz etkisiyle Kasım’da da ÜFE’deki yükselişin devam edebileceğini düşünüyoruz. Üretici fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketlilik, maliyetleri artırdığı için önümüzdeki dönemde tüketici fiyatlarına yansımalarını görebiliriz.” dedi.

Zeytinoğlu, ekim ayında TÜFE’nin aylık yüzde 2.13 artışla yıllık yüzde 11.89 olarak gerçekleştiğini söyleyerek, “TÜFE’de gerçekleşen aylık artışlara baktığımızda, en yüksek artışın yüzde 6.81 ile giyim ve ayakkabı grubunda olduğunu görüyoruz. Gıda fiyatlarında gerçekleşen aylık yüzde 3.03 ve ev eşyası grubunda yüzde 2.45’lik artışlar TÜFE’de gerçekleşen aylık genel artışın üzerinde olan gruplar olarak karşımıza çıkıyor.” dedi.

T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan ekim ayı geçici dış ticaret verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, ekim ayında 17 milyar doları aşan ihracat performansını çok olumlu karşıladıklarını belirterek, “Eylül ayında ivmelenerek tavan yapan ihracatla birlikte, yılın son üç ayında rekor seviyede ihracat gerçekleştireceğimizi bekliyorduk.  Nitekim ekim ayında ihracatımız 17.3 milyar dolar ile aylık bazda tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ekim ayında, ihracat artış oranı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.6 olurken, eylül ayına göre yüzde 8.3 oldu. Ayrıca, ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 87.9 ile yılın başından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. İhracatımızdaki bu performansı çok olumlu değerlendiriyoruz. Rekabetçi kurun etkilerinin görülmeye başlandığını düşünüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, normal koşullarda kasım ayında ihracatın 18 milyar doları aşabileceğini,  ancak pandemi nedeniyle belki mümkün olamayabileceğini söyledi.

Zeytinoğlu, en fazla ihracat yaptığımız beş ülkeden, Almanya’ya ihracatın yüzde 10, İngiltere’ye yüzde 52.5 ve ABD’ye yüzde 11.2 artış olduğunu söyledi.

Ekim ayı ithalatına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Ekim ayında ithalat yüzde 8.5 artışla 19.7 milyar dolar olarak gerçekleşti. İthalat artışında otomotiv ve altın ithalatının etkilerini görüyoruz. Ekim’de altın ithalatı 2.1 milyar dolar ile yüzde 30.6, otomotiv ithalatı ise 1.9 milyar dolar ile yüzde 91.7 arttı. Önümüzdeki dönemde bu kalemlerdeki artışların hız keseceğini düşünüyoruz.” dedi.

İthalat alt kalemlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, yatırım mallarındaki yüzde 57.5’lik artışa dikkat çekerek, “Yatırım mallarındaki artışı olumlu değerlendiriyoruz. Tüketim malları ithalatında yüzde 25.3 artış, ara mallar (hammadde) ithalatında yüzde 1.5 azalış olduğunu görüyoruz.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen vergi ve SGK prim borçlarının yapılandırılması ile istihdam teşvikine ilişkin kanun teklifiyle ilgili yaptığı değerlendirmede, “Yapılandırma ve destekler geniş kapsamda farklı kesimlere rahat bir nefes aldıracak. Kanun teklifi hakkında memnuniyetimizi belirtmek isterim” dedi.

KSO Başkanı Zeytinoğlu; “Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi sürecinin olumsuz etkilerinin azaltılabilmesi için vergi ve SGK prim borçlarının ertelenmesi ve yapılandırılarak vadelere yayılması konusunu Oda olarak çok defa gündeme getirdik. Konuyu bu ay gerçekleştirdiğimiz Meclis Toplantımızda Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan’a da iletmiştik. Ertelenen borçların birikmesi ve ödenmeye başlanması pandeminin devam ettiği bir dönemde sanayiciyi tekrar zorlamaya başlamıştı.Fakat ilgili kanun ile vergi, prim dahil, kamuya olan borçların yapılandırılarak 18 taksitle ödenmesinin yolu açıldı. Yapılandırmak için yasanın yürürlüğe girmesinin ardından mükellefler yılsonuna kadar başvuruda bulunabilecek. Söz konusu borçlar 6 ve 18 taksit seçenekleriyle 2 ayda bir ödenebileceği için vade 36 aya kadar uzayabilecek. Ayrıca teklifte; kısa çalışma desteğinin uzatılması, esnek çalışmanın özendirilmesi, ilave istihdam sağlayan işletmeler için verilen prim ve stopaj desteği  de yer alıyor” dedi.

Bu doğrultuda istihdam teşvikine ilişkin kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nunda kabul edilmesinden memnuniyet duyduğunu dile getiren Zeytinoğlu; “Bu zorlu süreçte, yeni düzenleme ve desteklerin sanayicilerimize, iş dünyamıza ve geniş kapsamda farklı kesimlere önemli bir rahatlama sağlayacağına inanıyor, emeği olan herkese teşekkür ediyoruz” dedi.

T.C. Merkez Bankası ve Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre ekim ayı kapasite kullanım oranı sonuçlarını da değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Oda olarak her ay düzenli olarak açıkladığımız imalat sanayinde kapasite kullanım oranı ekim ayında, ilimizde yüzde 70.5 ile geçen yılın 0.2 puan gerisinde kalırken, geçen aya göre 0.9 puan arttı. Merkez Bankası tarafından yüzde 75.4 olarak açıklanan Türkiye imalat sanayinin kapasite kullanım oranı ise geçen yılın 1 puan gerisinde kalırken, geçen aya göre 0.8 puan arttı. ” dedi.

Kapasite kullanım oranlarındaki aylık artışların ekim ayında da devam ettiğini söyleyen Zeytinoğlu, “Bu ay yaptığımız araştırmada firmalarımızın yüzde 35’i bir önceki aya göre arttığını, yüzde 50’si değişmediğini ve yüzde 15’i azaldığını ifade ettiler. Ekim’de duruşta olduğunu söyleyen firma sayısı sadece 6. İlimiz sanayi kuruluşlarının yarısından çoğu ihracat yapıyor. Dolayısıyla Avrupa ekonomisindeki toparlanma hızına bağlı olarak önümüzdeki ay kapasitelerde artışların devam edebileceğimi düşünüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, otomotiv, kimya, metal, plastik ve kauçuk sektörlerinde kapasite kullanım oranları genel ortalamanın üzerinde olduğunu söyledi.

Kocaeli firmalarının iç ve dış piyasadaki gelecek dönem beklentilerini de açıklayan Zeytinoğlu, “Ekim ayı anketine yanıt veren firmaların yüzde 20’si kasım ayında iç siparişlerinin arttığını belirtilirken, yüzde 20’si siparişlerinin azaldığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 60’ında ise sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.  Ankete katılan firmaların yüzde 19’u dış siparişlerinin kasım ayında arttığını belirtirken, yüzde 14’ü azalış bildirmişlerdir. Firmaların yüzde 67’sinde ise alınan dış sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında  Zoom çevrimiçi toplantı yazılımı ile yapıldı. Toplantıya konuk konuşmacı olarak T.C. Ticaret Bakanı  Ruhsar Pekcan katıldı.

Meclis toplantısının ilk konuşmasını yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu sözlerine ekonomik değerlendirmelerle başladı. Zeytinoğlu, “Eylül ayında ihracatımız 16 milyar 13 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıla göre yüzde 4.8’lik artış var.  Bu hem en yüksek eylül ayı ihracatı, hem yılın başından bu yana yaptığımız en yüksek değer. Ağustos ayının da yüzde 28.5 üzerinde. Burada, Avrupa’daki talep artışlarının etkili olduğunu görüyoruz. Beklentimiz önümüzdeki aylarda, aylık bazda 17 milyar dolar ihracat görmek.” dedi.

“Eylül ayında ithalatımız yüzde 23.3 artışla 20 milyar 892 milyon dolar olarak gerçekleşti.” diyen Zeytinoğlu, “İthalatta, ihracatın üzerinde bir artış var. Burada, otomotiv ithalatı ve altın ithalatındaki artışların etkisini görüyoruz. Geçen yılın aynı dönemine göre, otomotivdeki artış yüzde 94.8, altındaki artış ise yüzde 221.1 oldu.” dedi. İthalat alt kalemlerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Yatırım malları ithalatının yüzde 46.6, ara mallar (hammadde) ithalatının yüzde 19.7 artmasını yatırımlar ve üretim artışları açısından olumlu değerlendiriyoruz. Tüketim malları ithalatında da yüzde 22.9 artış olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki dönemde kurdaki artışlar nedeniyle hız kesebileceğini düşünüyoruz.” dedi.

Ağustos ayı cari denge verisine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, ağustos itibariyle yıllık cari açığın 23 milyar 203 milyon dolara yükseldiğini söyleyerek, “Aylık açık da 4 milyar 631 milyon dolar. Açığın temelinde turizm gelirlerinin azalması yatıyor. Dış ticaret açığındaki artış da bir diğer etken. 2019 yılında 5.8 milyar dolar olan turizm geliri bu yıl ağustos ayında 1.2 milyar dolara düştü. Dış ticaret açığı da 2019 yılının aynı ayında 1.4 milyar dolar iken 2020’de 5.3 milyar dolara yükseldi. Eylül ayında da bu sebeplerden cari açıktaki yükselişin devam edebileceğini düşünüyoruz.” dedi.

Kocaeli dış ticaret rakamlarına ilişkin açıklama yapan Zeytinoğlu, “Ağustosta Kocaeli’den gerçekleşen ihracat yüzde 8 artışla, 2.6 milyar dolar,  ithalat ise yüzde 16 artışla 4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Pandeminin ilk aylarında gerileyen ihracat ve ithalatta çok hızlı toparlandık ve pandemi öncesi dönemden de iyi seviyeye ulaştık. İhracatımızın büyük bir kısmı Avrupa Birliği’ne olduğu için bu artışta AB’deki canlanmanın etkisini görüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmesinde, “Eylül ayında TÜFE aylık yüzde 0.97 artışla yıllık yüzde 11.75 olarak gerçekleşti. ÜFE ise aylık yüzde 2.65 artışla yıllık yüzde 14.33’e yükseldi. Döviz kurlarındaki yükseliş ÜFE’ye hızlı yansıyor. Yıllık ÜFE, TÜFE’nin de üzerine çıkmaya başladı. Burada temel neden, döviz kurları ve maliyet artışlarından kaynaklanan bir artış. Önümüzdeki dönemde ÜFE, tüketici fiyatlarını da yukarı çekebilir.” dedi.

Ağustos ayında sanayi üretim endeksinin yıllık yüzde 10.4 arttığını söyleyen Zeytinoğlu, “Bu çok olumlu ve önemli bir rakam. Pandemi öncesi seviyeyi de aşmış durumda. Yıllık artışta sektörlerin katkısına bakarsak, imalat sanayi yüzde 11.4, ara malı yüzde 13.6, sermaye malı yüzde 10.3, orta yüksek teknoloji ürünler üretiminde yüzde 17.4 artış olduğunu görüyoruz. Bu veriler üçüncü çeyrek büyümesinde olumlu veriler göreceğimize işaret.” dedi.

Temmuz ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında işsizlik oranı yüzde 13.4 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı bir önceki ay ile aynı seviyede kalırken, bir önceki yıla göre 0.5 puan geriledi. Geçen yılın aynı dönemine göre; istihdam edilenler 1 milyon 254 bin kişi azaldı. İşgücüne katılan kişi sayısı 1 milyon 622 bin kişi geriledi. İşsiz sayısı 369 bin kişi geriledi. Temmuz ayı itibariyle istihdam edilenlerin sayısı 27 milyon 263 bine ulaştı. 2019 yılının temmuz ayının gerisinde (2019 temmuz → 28 milyon 517 bin kişi). Ancak haziran ayının 732 bin kişi üzerinde. Haziran’dan temmuza gerçekleşen 732 bin kişilik istihdam artışında sektörlere baktığımızda, tarımda 165 bin kişi, inşaatta 143 bin kişi, sanayide 57 bin kişi ve hizmetlerde de 367 bin kişi olduğunu  görüyoruz. Buradan, turizm sektöründeki az da olsa hareketliliğin ne kadar önemli olduğunu görebiliyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, eylül ayında bütçede 29.66 milyar TL açık verildiğini söyleyerek, “Eylül’de bütçe gelirleri 78,92 milyar TL, bütçe giderleri 108.58 milyar TL olarak gerçekleşti. Gelirlerdeki artış yüzde 25.1 olurken, giderlerdeki artış yüzde 34.4 geriledi. Vergilerde artış olmasına rağmen, bilhassa pandemi etkilerinin azaltılmasına yönelik teşviklerle giderler daha hızlı arttığı için bu açık verildi. Pandemi etkileri azaldıkça, giderler kaleminde de azalmalar olmasını bekliyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu ekim ayında gerçekleşen faaliyetleri özetleyerek sözlerine son verdi. KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız.

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan eylül ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Eylül ayında bütçe gelirleri 78.9 milyar TL, bütçe giderleri 108.6 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe gelirlerdeki artış yüzde 25.1 olurken, giderlerde yüzde 34.4 artış oldu. Eylül ayında bütçe 29.6 milyar TL açık verdi. Dolaylı vergilerde artış olmasına rağmen, bilhassa pandemi etkilerinin azaltılmasına yönelik teşviklerle giderler daha hızlı arttığı için bu açık verildi. Koronavirüs salgınının etkileri azaldıkça, giderler kaleminde de azalmalar olmasını bekliyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, gelir ve gider alt kalemlerine ilişkin, “Eylül ayında bütçe giderlerinde en yüksek artışın yüzde 37.8 ile cari transferler kaleminde olduğunu görüyoruz. Gelirler tarafında ise en fazla katkı eylülde de yüzde 29.9 artış ile vergi gelirlerinden geldi. İthalatın artması ile ithalden alınan KDV’nin yüzde 57.1 oranında arttığını görüyoruz. ÖTV gelirlerinde yüzde 30’luk artış var. ÖTV’nin alt kalemlerine baktığımızda, eylül ayında artan otomotiv satışlarının etkisiyle Motorlu Taşıtlar Vergisi gelirinin yüzde 320.5 arttığını görüyoruz. Hanehalkı harcamalarındaki artış ile dahilde alınan KDV’de yüzde 33.6 artış olduğunu görüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan ağustos ayı sanayi üretim endeksine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, sanayi üretimindeki yıllık yüzde 10.4’lük artışı memnuniyetle karşıladıklarını söyleyerek, “Sanayi üretim endeksi ağustosta aylık yüzde 3.4, yıllık yüzde 10.4 arttı. Ağustos’ta, Avrupa’daki toparlanmaya da bağlı olarak sanayi üretiminde geçmiş yılların potansiyelinin yakalanacağını bekliyorduk. Yıllık gerçekleşen yüzde 10.4’lük artış pandemi öncesi seviyeyi de aşmış durumda. Üretimdeki bu performansı çok olumlu değerlendiriyoruz. Bu artışa yüzde 11.4 ile imalat sanayiden güçlü bir katkı gelmesini de çok değerli buluyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, “Sanayi üretiminde gerçekleşen yüzde 10.4’lük artış, üçüncü çeyrek büyümesinde olumlu veriler göreceğimize işaret.” dedi.

Sektörlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Alt kalemlere baktığımızda, ağustos ayında imalat sanayi sektöründe yıllık yüzde 11.4, ara malı üretiminde yıllık yüzde 13.6, sermaye malı üretiminde yıllık yüzde 10.3, orta ileri teknoloji ürün üretimindeki yüzde 17.4’lük artışlar olduğunu görüyoruz. Bu kalemlerdeki yüksek artışları olumlu buluyoruz.” dedi.

Eylül ayında da üretimdeki artışın devam edeceğini beklediklerini söyleyen Zeytinoğlu, “Eylül’de ihracatımız 16 milyar doların üzerine çıkarak yılın başından bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı. Benzer şekilde kapasite kullanım oranlarında da artışlar oldu. Bunların üretime de yansıyacağını ve eylül ayında da artışın devam edeceğini düşünüyoruz.” dedi.

T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan ağustos ayı ödemeler dengesi verilerini değerlendiren KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Ağustos ayında cari denge 4 milyar 631 milyon dolar açık verdi. Burada, dış ticaret açığındaki artış ile hizmet gelirlerinin katkısının azalmasının etkisini görüyoruz. Geçen yılın aynı ayında 1 milyar 399 milyon dolar olarak gerçekleşen dış ticaret açığı, bu yıl 5 milyar 347 milyon dolara yükseldi. Hizmetler dengesi girişleri ise 2019 ağustos ayında 5 milyar 781 milyon dolar olurken, bu yıl pandemi etkisiyle 1 milyar 179 milyon dolar ile sınırlı kaldı.” dedi.

Yıllık cari açığın 23 milyar 203 milyon dolara yükseldiğini söyleyen Zeytinoğlu, “Eylül ayında da dış ticaret açığının geçen yıla göre artmış olması ve turizm gelirlerinin geçen yılın gerisinde kalması sebebiyle cari açıktaki yükselişin devam edebileceğini düşünüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan temmuz ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında yüzde 13.4 seviyesinde gerçekleşen işsizlik oranı, haziran ayı ile aynı seviyede kalırken, geçen yılın aynı ayına göre 0.5 puan geriledi. Temmuz ayı işgücü verilerini detaylı incelediğimizde, geçen yılın aynı ayına göre; istihdam edilen kişi sayısının 1 milyon 254 bin kişi, işgücüne katılan kişi sayısının ise 1 milyon 622 bin kişi gerilediğini görüyoruz. İş gücüne katılımın da azalmasının etkisiyle işsizlik oranı gerilemekte.” dedi.

Zeytinoğlu, haziran-temmuz arası istihdam edilen kişi sayısında artış olduğunu söyleyerek, “İstihdam edilenlerin sayısı temmuz ayında 27 milyon 263 bin seviyesine ulaştı. Bu rakam 2019 yılının aynı ayındaki 28 milyon 517 bin kişilik istihdamın gerisinde. Ancak haziran ayının 732 bin kişi üzerinde. Haziran-temmuz arasında gerçekleşen 732 bin kişi istihdam artışının, 165 bin kişi tarımda, 367 bin kişi hizmetler sektöründe, 143 bini inşaat sektöründe ve 57 bininin de sanayi sektöründe gerçekleştiğini görüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, nüfusa oranla çalışan sayısının Avrupa ülkeleri seviyesine yükselmesinin, üretim ve ihracat artışları açısından faydalı olacağına dikkat çekti.

Kocaeli Sanayi Odası ve Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü işbirliği ile “Covid-19 kapsamında fabrikaların çalışma düzeni ve dikkat edilmesi gereken hususlar” konulu güncel bilgileri içeren seminer, online olarak düzenlendi.

Toplantının açılış konuşmasında Kocaeli Sanayi Odası Covid-19 Komisyonu Başkanı Tekin Urhan; Kocaeli Sanayi Odası Covid-19 Komisyonunun çalışmaları ve Covid-19 Tanı Merkezi hakkında bilgi verdi. Kurumlar arası iş birliğini çok önemsediklerini ve firmalarımızı bilgilendirme faaliyetlerine devam edeceklerini belirtti.

Halk Sağlığı Başkanı Dr. Mürsel Durmaz ise konuşmasında; vatandaşlarımızı bilgilendirme ve covid-19 ile mücadele sürecini koordine etmek amacıyla çağrı merkezleri kurduklarını belirterek, Gebze bölgesinde vakaların diğer bölgelerle kıyaslandığında öne çıktığını görüyoruz, dedi.

Seminer; TSE Sakarya Belgelendirme Müdürü Ömer Faruk Duman’ın TSE COVID-19 Güvenli Üretim Belgelendirme süreçleri hakkında paylaştığı bilgilerle devam etti.

Seminerde ayrıca; Kocaeli Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr.Çiğdem Çağlayan; Covid-19 temel bilgileri ve korunma ilkelerine ilişkin sunumunu paylaştı.

Firmalarımızın yoğun ilgi gösterdiği seminer; Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü yetkililerinin sorulara cevaplarıyla devam etti.

Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Birim Sorumlusu Dr. Mehmet Yılmaz konuşmasında; hastalıkla ilgili bilgiler yenilendikçe Sağlık Bakanlığının yayınladığı rehberin güncellendiğini belirterek, sağlık personeline de bu bilgileri eğitimlerle sık sık anlattıklarını ifade etti. Ancak yine de netleşmeyen bir durum söz konusu olursa il sağlık müdürlüğü ile temasa geçilebileceğini söyleyerek destek vermeye hazır olduklarını anlattı. Konuşmasında ayrıca; işyerlerinde; vardiya amirleri, işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanlarının özellikle sosyal alanlara, dinlenme odalarına, sigara alanlarına, mescitlere, yemekhanelere ve fabrika girişlerindeki sigara alanlarına çok dikkat etmeleri gerektiğini belirtti.

Seminerin sonunda; firma yetkililerinin detaylı sorularına karşılık Sağlık Bakanlığı web sayfasında yer alan ve sürekli güncellenen Covid-19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi’nden yararlanabilecekleri belirtildi.

TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Eylül ayında ÜFE’nin aylık yüzde 2.65 artışla yıllık yüzde 14.33’e yükseldiğini görüyoruz. Döviz kurlarındaki artışlar maliyetleri artırması sebebiyle ÜFE’ye daha hızlı yansıyor. ÜFE’deki aylık değişimlere baktığımızda sadece enerji kaleminde yüzde 0.01’lik çok küçük gerileme olduğunu görüyoruz. Diğer taraftan imalat sanayinde yüzde 2.83, ara mallarında yüzde 3.63 ve sermaye mallarındaki yüzde 2.90’lık artışlar ise ÜFE’deki aylık genel artışın üzerinde gerçekleşmiş. Sanayi sektöründeki bu artışların üreticilerimize maliyet baskısı oluşturduğunu görebiliyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, yıllık ÜFE’nin yüzde 14.33 ile temmuz 2019’dan sonraki en yüksek seviyesine ulaştığını ve TÜFE’nin de üzerinde çıktığını söyleyerek, “ÜFE’de gerçekleşen bu artışların önümüzdeki dönem tüketici fiyatlarını da etkileyerek yukarı çekebileceğini düşünüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu TÜFE’ye ilişkin değerlendirmesinde, “Eylül ayında TÜFE aylık yüzde 0.97 artışla yıllık yüzde 11.75’e geriledi. TÜFE’deki aylık artışı sınırlı tutan ve yıllık TÜFE’nin yatay seyir izlemesinde giyim ve ayakkabı grubu ile KDV indirimi gerçekleştirilen eğitim gruplarındaki gerilemenin etkisini görüyoruz. Giyim ve ayakkabı grubunda 2019 eylülde yüzde 2.13, 2018 eylülde yüzde 3.97 artış vardı. Bu yıl ise yüzde 0.03 geriledi. Bu, pandemi nedeniyle talep düşüşü yaşandığına işaret. Diğer taraftan TÜFE’deki aylık artışın en yüksek olduğu grupların yüzde 3.02 ile ev eşyası ve yüzde 1.84 ile ulaştırma olduğunu görüyoruz. Burada, kur artışları, otomobildeki ÖTV ve fiyat artışlarının ulaştırma grubuna ve dayanıklı tüketim malları gruplarına yansıdığı karşımıza çıkıyor.” dedi.

T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan eylül ayı geçici dış ticaret verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, eylül ayında ihracatın 16 milyar doları aşmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Beklentimiz önümüzdeki aylarda, aylık bazda 17 milyar dolar ihracat görmek.” dedi.

Zeytinoğlu yaptığı değerlendirmede, “Eylül ayında birçok öncü göstergede pandemi öncesi potansiyelin yakalanarak, daha olumlu rakamlar göreceğimizi bekliyorduk. Nitekim eylül ayı ihracatı yüzde 4.8 artışla 16 milyar 13 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam, hem en yüksek eylül ayı gerçekleşmesi hem yılın başından bu yana gerçekleşen en yüksek seviye. Ayrıca, ağustos ayının da yüzde 28.5 üzerinde. İhracattaki bu performansı çok olumlu değerlendiriyoruz. Üçüncü çeyrekte büyüme adına olumlu veriler geleceğini düşünüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, geçen yılın aynı ayında 1.09 olan Euro/Dolar paritesinin bu yıl 1.1 8 olmasının da ihracatı olumlu desteklediğini söyledi.

Zeytinoğlu, “En fazla ihracat yaptığımız ülke olan Almanya ile ihracatımız eylül ayında geçen yılın yüzde 10.5 üzerinde gerçekleşti. Avrupa’daki açılmayla ihracat rakamlarımız daha yüksek seviyelere ulaşacaktır. ABD ile ihracatımız ise yüzde 23.7 artış gösterdi. İlk dokuz aylık döneme baktığımızda ABD’ye ihracatımızın yüzde 10.1 arttığını görüyoruz. Bu gelişmelerle, ABD geçen yıl ihracatımızda 6. sıradayken, bu yıl 3. sıraya yükseldi. Bunu, ABD ile konulan ticaret hedefine yönelik olumlu gelişme olarak değerlendiriyoruz.” dedi.

Eylül ayı ithalatına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Eylül ayında ithalat yüzde 23.3 artışla 20 milyar 892 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalat artışı otomotiv ve altın ithalatından kaynaklanıyor. Altın ithalatı geçen yılın aynı döneminin 3 katı, otomotiv ithalatı da 2 katına yükseldi.” dedi. Zeytinoğlu, “İthalat alt kalemlerine baktığımızda, yatırım malları ithalatının yüzde 46.6, ara mallar (hammadde) ithalatının yüzde 19.7 artmasını yatırımlar ve üretim artışları açısından olumlu değerlendiriyoruz. Tüketim malları ithalatında da yüzde 22.9 artış olduğunu görüyoruz.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası’nın gelenekselleşen konserleri kapsamında, 2020 yılının  ilk konseri  Şef Özgür Günay yönetiminde Solist Tuğçem Kar’ın seslendirdiği 13 parça ile  30 Eylül 2020 tarihinde KSO Şahabettin Bilgisu 26.Çevre Ödül  töreninin ardından KBB Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi.

Pandemi kurallarına uygun olarak düzenlenen konser  Çevre Ödül törenine katılan davetliler ve KSO YouTube kanalı üzerinden  seyircileri ile buluştu.

Şahabettin Bilgisu Çevre Ödülleri 4 Sektörde Paylaşıldı.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) tarafından çeyrek asırı geçkindir düzenlenen Şahabettin Bilgisu Çevre Ödülleri Töreni KBB Uluslararası Kongre Merkezi’nde pandemi koşullarında gerçekleştirildi. 5 ayrı kategoride paylaşılan “Çevre Ödülleri”nde Büyük Ölçekli İşletme Kategorisi Çevre Ödülünü “TOYOTA OTOMOTİV SANAYİ TÜRKİYE A.Ş.” alırken, Gıda Sektörü Çevre Ödülünü “AROMSA BESİN AROMA VE KATKI MADDELERİ A.Ş.”, Kimya Sektörü Çevre Ödülünü “TÜRK HENKEL KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş.”, Karma Sektör Çevre Ödülünü “SIEMENS SANAYİ VE TİCARET A.Ş.” ve KOBİ Teşvik Ödülünü “BOEHLERIT SERT METAL VE TAKIM SANAYİ VE TİC. A.Ş.” kazandılar.

Törenin açılış konuşmasını yapan KSO Başkanı Zeytinoğlu, “Ödülümüzün adını taşıyan ve henüz çevrenin konuşulmadığı 70’li yıllarda, çevre sorunlarının çözümü için yoğun çalışmaları olan kurucumuz merhum Şahabettin Bilgisu’yu, bugünü vesile ederek buradan tekrar saygıyla ve rahmetle anıyorum. Şahabettin Bilgisu’nun; “Ekonomi’de ve Ekoloji’de denge; işin sırrı bu dengede” sözünü hiç unutmadık ve bugün bile kullanıyoruz.” dedi.

26 Yıldır Çevre Farkındalığı için Çalışıyoruz

KSO’nun çevre konusundaki eğitim organizasyonları, projeleri, KSO Çevre İhtisas Komisyonu ve Proses Emniyeti Sempozyumu hakkında bilgi paylaşan Zeytinoğlu, “Şahabettin Bilgisu Çevre Ödülleri organizasyonumuz da diğer çalışmamız. Çevreye olan duyarlılığımızın bir göstergesi olduğunu düşündüğümüz Şahabettin Bilgisu Çevre Ödüllerimizi 1995 yılından beri vermeye devam ediyoruz. Söz konusu ödül organizasyonuna 26 yıldır Oda olarak ev sahipliği yapmaktan da gurur duyduğumuzu ifade etmek istiyorum. 26. yılımızda ödül organizasyonumuza 16 firma katıldı. Bu firmaların 6 tanesi Sakarya, Bursa, Eskişehir, Manisa ve Antalya illerindendir. Öncelikle buradan, bu organizasyona katılma cesaretini gösteren, kapılarını ve tüm proseslerini bizlere açan tüm firmalarımızı kutluyoruz. Hepsini galip ilan ediyoruz. Ödül organizasyonuna başladığımız ilk yıllarda seçim yaparken firmaların mevzuatsal şartları yerine getirmesini yeterli buluyorduk. Fakat 2013 yılından beri zorunlulukların ötesinde çevre konusunda yapılan iyi uygulama örneklerini göz önünde bulunduruyoruz. Bu ödül organizasyonun çevresel farkındalıkların artmasına ve bilinç seviyesinin yükselmesine de hizmet ediyor olması gurur verici. Saha ekibimiz tarafından yapılan ziyaretlerde, firmalarımızın mevzuatsal zorunlulukların ötesinde çevre konusunda çok fazla çalışma ve yatırım yaptıkları ve firmalarımızda birçok iyi uygulama örnekleri bulunduğu tespit edildi. Hedefimiz bu uygulamaların tüm işletmelerimize yaygınlaşmasıdır” dedi.

Törende söz alan Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, konuşmasına Terörü destekleyen bir ülke olan Ermenistan’ın Azerbeycan Topraklarına saldırmasını kınadığını ,şehit olan Azeri vatandaşlarını rahmetle andığını vurgulayarak başladı.

Vali Yavuz, “ Çevre konusu çok özel bir alandır. Dünyayı en çok kirletenler gelişmiş ülkelerdir. Çevreyi olumsuz şekilde  etkileyerek gelişmek önemli değidir. Önemli olan çevreyi korumaktır. Çevreyi korumak için önerilen kurallara uymak gerekir. Enerji için termik,hidroliksanral, güneş enerjisi ve rüzgar gülüne karşı yoğun tepkiler oluşuyor.Çevreye zarar vermeden enerji nereden bulunur.  Buna öncelik verilmesi gerekir.

Her alanda lider bir Kocaeli’nin  çevre konusuna da önder olması  bizi mutlu eder. Bu dönem 44 sanayi kuruluşuna cezai işlem yaptık. Bu konuda tüm eleştirileri saygıyla karşılıyoruz.İnsanımıza  refah sağlamak durumundayız.Kocaeli Sanayi Odamızı örnek çalışmalarından dolayı kutluyorum”

26’ıncı Şahabettin Bilgisu Çevre Ödülleri Töreni’nde 5 dalda verilen ödüller sahiplerini buldu.

Konuşmaların ardından Jüri Komisyonu Sözcüsü ve İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç tarafından ödül alan firmalar gerekçeleri ile birlikte açıklandı.

KOBİ TEŞVİK ÖDÜLÜ

• BOEHLERIT SERT METAL VE TAKIM SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETME KATEGORİSİ SEKTÖR ÖDÜLLERİ

GIDA SEKTÖRÜ ÇEVRE ÖDÜLÜ

• AROMSA BESİN AROMA VE KATKI MADDELERİ A.Ş.

KİMYA SEKTÖRÜ ÇEVRE ÖDÜLÜ

• TÜRK HENKEL KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş.

KARMA SEKTÖR ÇEVRE ÖDÜLÜ

• SIEMENS SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ

OTOMOTİV SEKTÖRÜ ÇEVRE ÖDÜLÜ

• TOYOTA OTOMOTİV SANAYİ TÜRKİYE A.Ş.

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  
  

  

  

  
  

Kocaeli AB Bilgi Merkezi çevre ve deniz kirliliğine dikkat çekmek için Karamürsel’de plaj ve deniz temizliği etkinliği düzenledi.  Ereğli Defne Plajı’nda gerçekleştirilen Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ve Karamürsel Belediye Başkanı İsmail Yıldırım’ın yanı sıra TEMA Vakfı Kocaeli Temsilciliği, çevreci gruplar ve dernekler katıldı. Kocaeli Sanayi Odası, Karamürsel Belediyesi ve Karamürsel Sualtı Sporları Kulübü Derneği (KARSAD)’nin de destek verdiği etkinlikte denizdeki çöpler toplandı.

3 YILDIR DÜZENLENİYOR

Dünyanın çeşitli illerinde faaliyet gösteren Avrupa Birliği Delegasyonları 2017’den bu yana plaj ve sahil temizliği etkinlikleri düzenleyerek denizlerin karşı karşıya olduğu kirlenme tehdidi konusunda farkındalık yaratmaya çalışıyor. Bu yıl Covid-19 nedeniyle sınırlı sayıda etkinlik ve katılımcı ile düzenlenen kampanya kapsamındaki etkinlik Karamürsel Ereğli’de gerçekleştirildi. Programda konuşan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Odamız bünyesinde 2011 yılından beri, Avrupa Birliği Bilgi Merkezleri Projesi’ni sürdürüyoruz. Söz konusu proje doğrudan Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’na bağlı olarak çalışmakta olan Türkiye’deki diğer 20 bilgi merkezinden biridir” dedi.

ZEYTİNOĞLU: ‘KİRLİLİK KÜRESEL BİR SORUN’

Yıl boyunca AB kültürünü, değerlerini ve standartlarını yaygınlaştırmak üzere çeşitli aktiviteler organize ettiklerini ifade eden Zeytinoğlu, “Bugün olduğu gibi her yıl çevre temalı bir etkinlik de düzenleyerek bu konuda farkındalık yaratmaya çalışıyoruz. Etkinlikteki en önem verdiğimiz nokta çocuklarımızın deniz ve çevre kirliliği konusunda bilinçlendirilmesidir. Deniz kirliliği tüm okyanusları etkileyen küresel bir sorun. Her yıl okyanuslarda biriken milyonlarca ton çöp, çevre, ekonomi, sağlık ve estetik bakımdan sorunlar doğuruyor” diye konuştu.

‘POŞET KULLANIMI YÜZDE 80 AZALDI’

Deniz çöpüyle mücadelenin AB’nin gündeminde öncelikli sırada yer aldığını hatırlatan Başkan Zeytinoğlu, “AB 2019 yılında, başta en çok plajlarda ve okyanuslarda görülen ürünler olmak üzere tek kullanımlık plastikleri sınırlandırmak için mevzuat kabul etti. Ülkemizde de plastik kullanımının azaltılması için 2019 yılında plastik poşetlerin ücretlendirilmesi sistemine geçildi. Bu uygulama ile ülkemizde plastik poşet kullanımı yaklaşık yüzde 80 azaldı. Ayrıca bu yıl ambalajlarla ilgili Geri Kazanım Katılım Payı adı altında bir vergi sistemine de geçildi” dedi.

‘HASSASİYET ARTTI’

Ülkemizde kamu ve özel sektörün çevre konusundaki hassasiyetinin arttığını ifade eden Zeytinoğlu, “Bu yatırımlarda ilimizde de vilayetimiz, büyükşehir belediyemiz ve firmalarımızın büyük payı bulunmaktadır. Bununla birlikte çevreyi koruma adına birçok pilot projenin ilk defa ilimizde uygulanmaya başladığını da söyleyebiliriz. Örneğin; Büyükşehir’e ait hava uçağı ve tekneler ile Marmara Körfez’inde kirlilik takibi yapılıyor. Bu uygulamaların sonucunda KBB ve ilçe belediyelerimizin de özverili çalışmaları ile 6 adet mavi bayraklı plaja sahibiz. (İl olarak Karadeniz ve Marmara Denizinde kıyılarımız var. Oda olarak bizde çevre konusuna hassasiyet gösteriyor ve birçok çalışma yapıyoruz” dedi.

BÜYÜKELÇİ: TAKDİR EDİYORUM

Karamürsel Belediye Başkanı İsmail Yıldırım, “Farkındalık yaratmak adına yapılan bu aktivitede kuruluşlarımıza destek oluyoruz. Avrupa Birliği’nin ülkemizdeki temsilcisi olan büyükelçimize Karamürselimizi gezdirme imkanı bulduk. En iyi temizlik çevreyi kirletmemektir” dedi. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ise “Bir günlüğüne buradayız. Çevrenin korunması için verilen çabaya şahit olduk. Her gün ortaya konan çabayı çok çok takdir ediyorum. Sayın Belediye Başkanı aynı zamanda burada faaliyet gösteren sanayi kolları durumun bilincinde. Sanayi kentinde deniz turizminin olması çok çok etkileyici. Sanayinin, çevreyi korumanın, denizin plajın bütünlüğünü görüyoruz bu da çok mutluluk verici” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yeni dengelenme, yeni normal, yeni ekonomi başlıklarıyla açıklanan 2021-2023 yıllarını kapsayacak Yeni Ekonomi Programı’na ilişkin değerlendirmesinde, “Açıklanan programda ekonomideki mevcut durum ve küresel gelişmeler ışığında hedefler ortaya konulduğunu görüyoruz. Bu hususta sanayiciler olarak bizler de üzerimize düşen sorumlulukları her zaman olduğu gibi yerine getirmeye hazırız.” dedi.

Zeytinoğlu açıklanan programda 2020 büyüme tahmini ile ilgili alternatif senaryoların olmasını doğru bulduklarını ifade ederek, “2020 yılı büyüme tahmininin yüzde 0.3 olduğunu görüyoruz. Kötü senaryoda ise yüzde 1.5 daralma olabileceği belirtildi. Bu yaklaşımdan rakamların, belirsizliğin de göz önüne alınarak hedeflendiğini anlıyoruz. Alternatif senaryoların olmasını doğru buluyoruz. Zira bu yaklaşım güven duygusu tesis edilmesi açısından çok önemli. Güven duygusunun olmadığı yerde yatırımcı çekmenin de, yatırımcıyı tutmanın da zor olduğunu biliyoruz.” dedi. “2021 yılı için büyüme hedefinin yüzde 5.8 olduğunu görüyoruz.” diyen Zeytinoğlu, “2021 büyüme hedefinin, önümüzdeki yıl ciddi bir baz etkisi olacağından ulaşılabilir bir hedef olduğunu düşünüyoruz. Bunun yanında büyümede global koşullar da etkili olacaktır.” dedi.

Bütçe açığı hedefine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Önümüzdeki üç yıl için bütçe açığında yüzde 3 kriterinin üstüne çıkıldığını görüyoruz. Ancak salgın belirsizliğinden diğer ülkelerde de benzer durum sözkonusu. Bütçe açığının GSYH’ya oranı 2020 yılı için yüzde 4.9, 2021 yılı için yüzde 4.3, 2022 yılı için yüzde 4.3 olarak hedeflenmiş. Bunun, devlet desteklerinin devam edeceğine yönelik bir işaret olduğunu söyleyebiliriz. Bütçe açığında iyileşmenin büyüme beklentileriyle aynı hızda hedeflenmediğini görüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, “Sayın Bakanımız Eximbank ve Kalkınma Bankası’nda yeni dönem başlayacağını ifade etti.  İhracatçıyı destekleyecek kuruluşlar olması sebebiyle bunu çok önemsiyoruz. Zira ihracatla büyüme modelinin önemini her zaman dile getiriyoruz. Diğer taraftan Türkiye Kalkınma Bankası aracılığıyla KOBİ’leri daha rekabetçi hale getirilme hedefini de çok değerli buluyoruz.” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanının kredilerin amaca yönelik kullandırılacağına yönelik açıklamasına ilişkin Zeytinoğlu “Kredi büyümesiyle Türkiye’nin ekonomik büyümesinin aynı yönde hareket ettiğini görüyoruz. Buradan kredi hacminin önümüzdeki yıllarda da artarak devam edeceğini düşünüyoruz. Sayın bakanımızın kredilerin amaca yönelik kullandırılacağı vurgusu çok önemli. Çünkü kredi genişlemesinin enflasyon yaratma gibi bir riski de olduğunu biliyoruz.” dedi.

Cari açık konusunda bu yıl pandemi nedeniyle turizm gelirlerinde ciddi kayıp olduğunu söyleyen Zeytinoğlu, “Cari açığın gayri safi yurt içi hasılaya oranı 2020 yılı için yüzde 3.5 olarak bekleniyor. Bu yıl turizm gelirlerinde pandemi nedeniyle ciddi kayıp olduğunu biliyoruz. Önümüzdeki yıl turizm gelirlerindeki toparlanma ile cari açıkta gerilme bekleniyor. Bununla birlikte enerji ithalatının cari açıkta çok büyük bir etken olduğunu da biliyoruz. 2021 yılında doğalgaz kontratlarının yenileme dönemi. Bunu düşük maliyetli enerji temini konusunda umut verici bir gelişme olarak değerlendiriyoruz. Ayrıca cari açıkta bu yıl olduğu gibi altın ithalatının olmayacağı öngörüsü var.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO),Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından verilen ve uluslararası niteliğe sahip olan Covid-19 Güvenli Hizmet Belgesi’ni Kocaeli’de almaya hak kazandı.

Kocaeli Sanayi Odası, TSE Covid-19 Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Belgelendirme programı şartlarını yerine getirerek, TSE uzmanları tarafından yapılan denetim ve tetkikler sonrasında, TSE Covid-19 Güvenli Hizmet Belgesi almaya hak kazandı. Böylece KSO, Türkiye genelinde belgeyi alan ilk Odalar arasında yerini aldı.

Konu hakkında açıklama yapan KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, bu belge ile pandeminin başladığı ilk günden itibaren aldıkları önlem ve tedbirleri belgelediklerini söyleyerek, “Bu süreçte Oda olarak bizler de üzerimize düşeni yaptık ve Türk Standartlarının yayınlamış olduğu Covid-19 Hijyen ve Enfeksiyon Önleme Kılavuzu çerçevesinde; hazırlıkları tamamlayarak, denetimleri başarıyla geçtik. Uluslararası geçerliliği de olan bu belgeyi almaya hak kazandık.” dedi.

Zeytinoğlu ayrıca, Covid-19 Güvenli Hizmet Belgesi’nin, Kocaeli sanayine örnek oluşturması açısından da önemli olduğunu söyleyerek, “Kocaeli Sanayi Odası olarak, üyelerimizin, paydaşlarımızın ve çalışanlarımızın sağlığını korumak, güvenilir ve hijyenik bir ortamda hizmet sunmak adına bu belgeyi almış olmaktan dolayı mutluluk duyuyoruz. Odamız söz konusu belgeyi almaya hak kazanan öncü kurumlardan biri oldu. İlimiz ve Türkiye’deki örnek Odalardanız.” dedi.

T.C. Merkez Bankası ve Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre eylül ayı kapasite kullanım oranı; Türkiye genelinde yüzde 74.6 ile geçen yılın aynı ayına göre 1.7 puan gerilerken, geçen aya göre 1.3 puan arttı. Kocaeli’de ise yüzde 69.6 ile geçen yıla göre 0.9 puan gerilerken, geçen aya göre 1.1 puan arttı.

KSO Başkanı Zeytinoğlu yaptığı değerlendirmede, kapasite kullanım oranlarında aylık bazdaki artışların eylülde de devam ettiğini söyleyerek, “Kapasite kullanım oranlarında, hem Türkiye geneli hem Kocaeli’de aylık bazda mayıs ayında başlayan toparlanmanın eylülde de devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz. Aylık bazdaki artışlar Türkiye genelinde 1.3 puan, ilimizde ise 1.1 puan oldu.” dedi.

“Bu ay yaptığımız araştırmada firmalarımızın yüzde 45’i kapasite kullanımlarının geçen aya göre arttığını bildirdi ve eylülde duruşta olduğunu söyleyen firma sayısı sadece 3.” diyen Zeytinoğlu, Kocaeli kapasite kullanımlarındaki aylık artışta otomotiv sektörünün etkisine değinerek, “İlimizde gerçekleşen bu artışta ihracatımızın da yarısını gerçekleştirdiğimiz otomotiv sektöründeki duruşların eylül ayında sona ermesinin etkisi olduğunu görüyoruz. Eylül ayında otomotiv sektörünün kapasite kullanım oranı yüzde 76.5 seviyesine yükseldi. Bunun yanında kimya, plastik ve kauçuk sektörlerinde de kapasite kullanım oranları genel ortalamanın üzerinde gerçekleşti.” dedi.

Kocaeli firmalarının iç ve dış piyasadaki gelecek dönem beklentilerini de açıklayan Zeytinoğlu, “Eylül ayı anketine yanıt veren firmaların yüzde 22’si ekim ayında iç siparişlerinin arttığını belirtilirken, yüzde 16’sı siparişlerinin azaldığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 62’sinde ise sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.  Ankete katılan firmaların yüzde 19’u dış siparişlerinin ekimde ayında arttığını belirtirken, yüzde 17’si azalış bildirmişlerdir. Firmaların yüzde 64’ünde ise alınan dış sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında  Zoom çevrimiçi toplantı yazılımı ile yapıldı. Toplantıya konuk konuşmacı olarak katılan T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, yapılan çalışmalar, projeler ve bakanlık tarafından sağlanan destekler hakkında bilgilendirmede bulundu.

Meclis toplantısının ilk konuşmasını yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu sözlerine ekonomik değerlendirmelerle başladı. Zeytinoğlu, “Ağustos ayında ihracatımız 12.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Burada yüzde 5.7’lik bir gerileme var. İhracatımız mayıs ayından bu yana aylık bazda artış göstermesine rağmen otomotiv sektöründeki duruşların ve Avrupa’nın mal çekimindeki yavaşlamasının etkisi ile ağustosta hız kesti. Eylül ayında bir iyileşme ile normal seviyeleri yakalayabileceğimizi bekliyoruz.” dedi.

Ağustos ayında ithalatın yüzde 20.6 artışla, 18.8 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyleyen Zeytinoğlu, “İthalattaki artış beklentilerin üzerinde oldu. Bu artışın, firmalarımızın ertelenen alımlarından ve altın ithalatından kaynaklandığını düşünüyoruz. Dış ticaret açığımız doğal olarak 6.3 milyar dolar oldu. Burada da yüzde 169’luk bir artış var. Geçen yılın aynı ayındaki ithalatın düşük olmasından böyle bir fark oluştuğunu görüyoruz.” dedi.

Ocak-ağustos dönemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Bu dönemde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12.8 azalarak 102.5 milyar dolar, ithalat yüzde 1.1 gerileyerek 135.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığında ise 19.4 milyar dolardan, 32.9 milyar dolara yükselerek yüzde 69.4’lük bir artış gerçekleştiğini görüyoruz. Turizm gelirlerinden hemen hemen hiç katkı alınmadığı bir yılda, dış ticaret açığının da artmaya başlaması cari açığı olumsuz etkiliyor. Cari açığa tek olumlu katkı petrol fiyatının geçen yıla göre düşük seyretmesinden geliyor.” dedi.

Cari denge verisine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, temmuzda itibariyle yıllık cari açığın 14 milyar 941 milyon dolara yükseldiğini söyleyerek, “Temmuz ayında cari denge 1 milyar 817 milyon dolar açık verdi. Bu açığın temelinde turizm gelirlerinin azalıyor olması var. Geçen yıl temmuz ayında 4 milyar 905 milyon dolarlık bir turizm katkısı varken, bu rakam bu sene 288 milyona düştü. Yani neredeyse 15 misli bir azalma var. Ağustos ayında turizm gelirlerinde bir artış olacaktır. Ancak geçen yılın seviyesini yakalamamız söz konusu değil. Bununla birlikte ağustostaki yüksek dış ticaret açığı, cari açığı yükseltecek bir diğer etken.” dedi.

Kocaeli dış ticaret rakamlarına ilişkin açıklama yapan Zeytinoğlu, “Ağustosta Kocaeli ihracatı yüzde 9.3 gerileyerek, 1.6 milyar dolar,  ithalat ise yüzde 2.3 artarak 3 milyar dolar olarak gerçekleşti. İlimiz ihracatındaki gerilemede de otomotiv sanayinin yavaşlamasının çok önemli etkisi var.” dedi.

Zeytinoğlu, enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmesinde, “Ağustos ayında TÜFE aylık yüzde 0.86 artışla yıllık yüzde 11.77 olarak gerçekleşti. ÜFE ise aylık yüzde 2.35 artışla yıllık yüzde 11.53’e yükseldi. Kur artışları ÜFE’ye TÜFE’den daha hızlı yansıyor. ÜFE’nin döviz kurundaki artıştan dolayı aylık olarak artmaya devam edebileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki aylarda, kur kaynaklı maliyet artışları tüketici fiyatlarını da yukarı çekebilir.” dedi.

Yüzde 9.9 daralma gösteren, 2020 ikinci çeyrek büyüme oranına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “İkinci çeyrek pandeminin etkilerinin ekonomide en fazla hissedildiği dönemdi. Açıklanan tüm öncü göstergelerden bu daralmayı bekliyorduk. Ancak G20 ülkeleri ile kıyasladığımızda Türkiye en iyi ülkeler arasında yedinci sırada. Bizden çok daha kötü durumda olan ülkeler var.” dedi. Büyümeye sadece tarım sektöründen pozitif katkı geldiğini söyleyen Zeytinoğlu, “İkinci çeyrek büyümesine tarım sektöründen yüzde 4’lük pozitif katkı geldi.  Ekonominin lokomotifi olan sanayi sektörü yüzde 16.5 daralırken, hizmetler sektörü yüzde 25 ve inşaat yüzde 2.7 daraldı. İmalat sanayinde de yüzde 18.4’lük bir daralma var. Nisan ayında firmalarımızın yüzde 24’ü duruştaydı. İkinci çeyrek pandeminin en ağır geçtiği dönemdi. Şu anda baktığımızda duruşta olan herhangi bir firmamız yok. Turizm gelirleri de ikinci çeyrekte neredeyse hiç olmamıştı. Üçüncü çeyrekte orada da bir iyileşme bekliyoruz. Yani üçüncü çeyrek verilerinin çok daha iyi geleceğini düşünüyoruz.” dedi.

Temmuz ayında sanayi üretim endeksinin yıllık yüzde 4.4 arttığını söyleyen Zeytinoğlu, “Aylık bazda baktığımızda, artış yüzde 8.4 oldu. Nisan ayında sanayi üretiminde taban yaptığımızdan aylık artışlarda baz etkisi etkili olduğu için, yıllık gerçekleşen yüzde 4.4 artışı değerli buluyoruz. Bizdeki kalkınmanın, büyümenin hızlı olamamasının nedenlerinden bir tanesi de Avrupa ekonomisindeki toparlanmanın bize göre çok daha yavaş gerçekleşiyor olması. Kapasite kullanım oranlarında geçen yılın yüzde 5 civarı gerisindeyiz. Ağustosun ikinci yarısı ve eylül ayından itibaren hem sanayi üretiminde, hem kapasite kullanım oranlarında geçmiş yılların potansiyelini yakalayabileceğimizi düşünüyoruz.” dedi.

Haziran ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Haziran ayında işsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre 0.4, geçen aya göre 0.5 puan yükselerek yüzde 13.4 oldu. Aylık olarak gerçekleşen yükselişte, işgücüne katılım 948 bin kişi artmasına rağmen istihdam edilenlerin 673 bin kişide kalmasının etkisini görüyoruz. Son iki yıldır istihdam piyasasında bir daralma olduğunu da biliyoruz. Yıllara göre istihdam edilenlerin sayılarına baktığımızda, 2018 yılının aynı ayında 29 milyon 314 bin kişi, 2019 yılı haziran ayında 28 milyon 512 bin kişi ve 2020 haziran ayında 26 milyon 531 bin kişiye kadar gerilediğini görüyoruz. Umarız pandemi bir an önce biter ve ekonominin büyümesine katkı sağlayacak çalışanların sayısı artar. Diğer taraftan, firmalarımızın nitelikli eleman bulmakta zorlanması gibi yapısal bir sorunumuz da maalesef var.” dedi.

Zeytinoğlu, ağustos ayında bütçede 28.2 milyar TL fazla verildiğini söyleyerek, “Ağustosta bütçe gelirleri 108.6 milyar TL, bütçe giderleri 80.4 milyar TL olarak gerçekleşti. Gelirler yüzde 15.1 artarken, giderler yüzde 14.3 geriledi. Gelirlerdeki artış ve harcamalardaki azalmayla bütçemiz çok ciddi bir fazla verdi. Harcamalar tarafında tedbirli davranılarak bütçenin fazla vermesini olumlu buluyoruz.” dedi.

KSO Başkanı Zeytinoğlu T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır’a yönelik konuşmasında, sözlerine Kocaeli Sanayi Odası ve Kocaeli verilerini paylaşarak başladı. Zeytinoğlu, Kocaeli’nin ekonomik faaliyetleri, sektörlerin katma değerleri, dış ticaretteki payı ve vergi gelirleri hakkında bilgiler paylaştı. Zeytinoğlu, firmaların ilettikleri öneri ve talepleri aktararak sözlerine son verdi.

(KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız.)

 T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı  Mehmet Fatih Kacır

Kocaeli Sanayi Odası Eylül ayı meclis toplantısına konuk konuşmacı olarak katılan T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, konuşmasına Kocaeli’nin ayrıcalıklı bir il olduğunu belirterek başladı.

Konuşmasında; Türkiye’nin ortalama yıllık büyüme hızı, teknoloji ekosistemi, teknoparklar, ArGe tasarım merkezleri, üniversiteler, OSB’ler, milli teknoloji hamlesi, savuma sanayi, imalat sanayimizin ihracat düzeyi, elektrikli araçlar, insansız sistemler, yapay zeka teknolojisi, Türkiye’nin Otomobili projesi,  Covid-19 nedeniyle yoğun bakım solunum cihazları konusunda ülkemizin yaptığı çalışmalar ve projeler, teknoloji odaklı sanayi hamlesi programı hakkında bilgi vererek, 300 ürün grubunda binin üzerinde ürün tespit ettiklerini, tüm bu ürünlerin yerli ve milli olarak geliştirilmesi için sanayiciyi destekleyeceklerini,

Teknofest Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali ile özellikle yükselen teknoloji alanlarında genç insan kaynağını geliştirmeye ve onların sanayi ve teknoloji ekosistemine büyük bir hızla katılmalarına vesile olduklarını,

Bu yıl Teknofest Havacılık Uzay ve Teknoloji Festivalinde yüz bine yakın gencin yirmiden fazla alanda, İnsansız hava araçları, insansız su altı sistemleri, otonom araçlar, robo taksiler, tarım teknolojileri, eğitim teknolojileri,çevre ve enerji teknolojileri, roket sistemleri, roket yarışmalar konusunda süreçlere dahil olduğunu,

Türkiye‘nin dört bir yerinde kurulun dene-yap proje atölyeleri ve  lider araştırmacı kaynağının Türkiye’ye ye çekilerek beyin göçünün tersine çevirebilmesi  adına uluslar arası lider araştırmacılar programını TÜBİTAK ile hayata geçirdiklerini,

İlk milli haberleşme uydusu TÜRKSAT-6A‘yı 2021 yılı itibari ile tamamlamış olacaklarını, ilk milli uydumuz İMECE ve TÜRKSAT-6A’nın  eş zamanlı olarak geliştirme süreci tamamlanan proje olacağını ve  bu projelerde TÜBİTAK Uzay Araştırmaları Enstitüsü TAİ, ASELSAN gibi firmalar iş birliği çalışmalarını sürdürdüklerini,

Türkiye Uzay Ajansı’nın  önümüzdeki dönemde uzay teknolojileri alanında faaliyetlere ve  projelere  yön vereceğini  ve 10 yıllık milli uzay programını hazırladıklarını,

5G baz istasyonlarına yönelik araştırma geliştirme projesini halihazırda sürdürdüklerini ,

Bilişim Vadisi girişim sermayesi yatırım fonu hakkında bilgi verdi.

Ar-Ge merkezi başvurularında red oranlarının biraz yükseldiğini,  bunun bütçe kısıtlaması ile ilgili olmadığını,  ArGe’ de nitelik arayışının biraz daha arttırılması ve bu konuda disiplinin biraz daha sıkılaştırılması ile ilgili olduğunu belirterek, reddedilen firmaların daha nitelikli başvurular yaparak yeniden başvurabileceklerini, adil olmayan bir yaklaşım olması halinde konuyu memnuniyetle gözden geçirebileceklerini,

UFUK 2020’ de büyük bir tecrübe elde edildiğini, UFUK 2020 projelerinden faydalanmada eksik kalındığını, özellikle geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği ile yapılan mutabakat çerçevesinde çok önemli bir adım atıldığını ve bu yıl kaynağın çok önemli bir kısmının Türkiye’ ye dönmesini sağladıklarını,

Covid tarama testleri, sanayi sicilinde yaşanan sorunlar, Yerli malı konusu, Kalkınma Ajanslarında Ticaret Odası temsili konularına değinerek, sunumun ardından meclis üyelerinin sorularını yanıtladı.

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan ağustos ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, harcamalar tarafında tedbirli davranılarak bütçede fazla sağlanmasının önemine değinerek, “Ağustos ayında bütçe gelirleri yüzde 15.1 artışla 108.57 milyar TL, bütçe giderleri yüzde 14.3 azalışla 80.35 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe giderlerinin azalması ve gelirlerin artmasıyla bütçe 28.22 milyar TL fazla verdi. Ağustos’ta gerçekleşen bütçe performansını olumlu değerlendiriyoruz. Açıkların yükselmesi ekonomimizi kırılganlaştıracağından, harcamaların azaltılarak denk bütçe hedeflenmesinin önemini her zaman dile getiriyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu açıklamasının devamında, “Bütçeye en fazla katkı sağlayan vergi gelirlerinde ağustos ayındaki yüzde 47.8 artış, gelirler kalemini önemli ölçüde artırdı. Vergi gelirlerinin alt kalemlerine baktığımızda, ağustos ayında, gelir ve kazanç üzerinden alınan vergilerin yüzde 38.3, dahilde alınan KDV’nin yüzde 56.6 ve ithalatın artması ile ithalden alınan KDV’nin yüzde 38.2 oranında arttığını görüyoruz. ÖTV gelirlerinde de yüzde 67.1’lik artış var. ÖTV’nin alt kalemlerinden Motorlu Taşıtlar Vergisi gelirindeki yüzde 370.3 artış dikkat çekiyor. Burada, ağustos ayında artan otomotiv satışlarının etkisini görüyoruz. Vergi gelirlerindeki artışta ekonomideki canlanmanın etkili olduğu ortada. Giderler tarafında ise en fazla azalış yüzde 30.8 ile cari transferler kaleminde görülüyor. Kamunun bazı giderlerinin kısılmasıyla sağlanan cari transferlerdeki önemli düşüş, ağustos ayında bütçe performansının olumlu olmasında önemli bir etken oldu.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan temmuz ayı sanayi üretim endeksine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, sanayi üretimindeki yıllık yüzde 4.4’lük artışı çok olumlu bulduklarını söyleyerek, “Sanayi üretim endeksi temmuzda aylık yüzde 8.4, yıllık yüzde 4.4 arttı. Aylık bazda gerçekleşen yüzde 8.4’lük artış Covid-19 etkisiyle taban seviyeden gelen büyümeyi gösterdiği için, aylık artıştan ziyade, yıllık gerçekleşen yüzde 4.4’lük artışı çok değerli buluyoruz. Temmuz ayı, Avrupa’nın büyük kısmının duruşta olduğu bir ay olduğu için AB’ye ihracat yapan firmalarımızın temmuzda duruşta olmasına rağmen imalat sanayindeki yıllık yüzde 5.1’lik artışı çok değerli buluyoruz.” dedi.

“Ağustos ayından itibaren Avrupa’daki toparlanmaya bağlı olarak sanayide büyümenin devam edeceğini bekliyoruz.” diyen Zeytinoğlu, “Avrupa ekonomisindeki toparlanma bize göre çok daha yavaş gerçekleşiyor ve toparlanma hızı bizi de etkiliyor. Kapasite kullanım oranlarında da benzer bir durum sözkonusu. Geçen yılın yüzde 5 civarı gerisindeyiz. Ancak ağustosun ikinci yarısı ve eylül ayından itibaren hem sanayi üretiminde hem kapasite kullanım oranlarında geçmiş yılların potansiyelini yakalayabileceğimizi düşünüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekteki yüzde 9.9 küçülmesinin, üçüncü çeyrekte sanayinin de katkısıyla telafi edileceğini söyledi.

Zeytinoğlu, “Temmuz ayında sermaye malı üretimindeki yıllık artışın yüzde 1.5 ile sınırlı kaldığını görüyoruz. Bu oran bizim için önemli. Zira geleceğe yönelik büyümenin ön işaretini veriyor.” dedi.

-KSO Başkanı Zeytinoğlu, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s tarafından “ödemeler dengesinde bozulma, bütçe açığındaki artış, kurumların bağımsızlığına yönelik endişeler ve tırmanan jeopolitik riskler” gerekçe gösterilerek, Türkiye’nin kredi notunu “B1”den “B2”ye düşürmesi ve görünümü “negatif” olarak teyit etme kararına ilişkin de değerlendirmede bulundu.

Zeytinoğlu değerlendirmesinde, “Pandemi sebebiyle, hayata geçirilen teşviklerle bir çok ülkenin olduğu gibi ülkemizin de bütçe açığı/ GSYH oranında yükseliş olduğunu biliyoruz. Türkiye için alınan B2 negatif kararı ile, ülkemiz “yatırım yapılabilir” seviyenin 5 kademe altına inmiş oldu. Diğer taraftan son durumda indirildiğimiz B2 kredi notu seviyesinde olan diğer ülkelerin, ülkemize kıyasla ekonomilerinin daha küçük olduğunu da biliyoruz. Kredi notumuzun indirilmesinin piyasaya etkisi sınırlı kalacağını tahmin ediyoruz.” dedi.

T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan temmuz ayı ödemeler dengesi verilerini değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında cari denge 1 milyar 817 milyon dolar açık verdi. Temmuz ayındaki bu açığın temelinde turizm gelirlerinin azalıyor olması var. Hizmet gelirleri geçen yıl temmuz ayında 4 milyar 905 milyon dolar katkı sağlarken, bu yıl katkısı sadece 288 milyon dolar oldu. Bu gelişmeyle birlikte yıllık cari açık da 14 milyar 941 milyon dolara yükseldi.” dedi. Cari açıktaki yükselişin devam edebileceğini söyleyen Zeytinoğlu, “Covid-19 sebebiyle bu yıl hizmet gelirlerinin katkısının çok sınırlı olduğunu biliyoruz. Ağustos ayında turizm gelirlerinde bir artış olacaktır ancak geçen yılın seviyesini yakalamamız sözkonusu olmadığından cari açıktaki yükselişin devam edeceğini düşünüyoruz. Bununla birlikte ağustosta dış ticaret açığının geçen yıla göre artmış olması da cari açığın yükselmesine neden olacak bir diğer etken.” dedi.

Finans hesabına ilişkin açıklama yapan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında doğrudan yatırımlardaki net girişler 226 milyon dolar olarak gerçekleşti. Portföy yatırımlarında ise son dört aydır çıkış olurken temmuzda 254 milyon dolar net giriş olduğunu görüyoruz. Ocak temmuz dönemine baktığımızda ise doğrudan yatırımlarda 2 milyar 154 milyon dolar net giriş, portföy yatırımlarında 12 milyar 453 milyon dolar net çıkış olduğunu görüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan haziran ayına ait işsizlik oranını değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Haziran ayında işsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre 0.4 puan, mayıs ayına göre 0.5 puan artarak yüzde 13.4’e yükseldi. Haziran ayında işgücüne katılanların sayısı 948 bin kişi artmasına rağmen, istihdam artışının 673 bin kişide kalması, işsizlik oranının artmasında etkili oldu.” dedi.

İşsizlik kadar istihdam edilenlerin sayısının da önemli bir kriter olduğuna işaret eden Başkan Zeytinoğlu haziran ayında istihdam edilen kişi sayısının 26 milyon 531 bin olarak gerçekleştiğini, bunun 2019 yılının aynı ayındaki 28 milyon 512 bin kişilik istihdamın gerisinde kaldığına dikkat çekti.

Zeytinoğlu “Özellikle son iki yıldır istihdam piyasasında bir daralma olduğunu biliyoruz. Kısa vadede hükümetin aldığı tedbirleri olumlu ve yerinde bulmakla beraber, orta vadede çalışan sayısının gerilediğini görüyoruz. Umarız pandemi bir an önce biter ve ekonominin büyümesine katkı sağlayacak çalışanların sayısı artar. Çünkü nüfusa oranla çalışan sayımızın Avrupa ülkelerine göre oldukça geride kaldığını görüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu açıklamasının devamında, “Rakamları incelediğimizde, aylık olarak istihdam sayısındaki 673 bin kişilik artışın 253 bin kişisi tarımda, 210 bin kişi hizmetlerde, 184 bini inşaat sektöründe ve 25 bininin de sanayi sektöründe gerçekleştiğini görüyoruz. İstihdam rakamlarında geçen yılın altında olmamıza rağmen aylık bazda gerçekleşen bu artışların mevsimsel konjonktürün yanısıra ekonomide normalleşmenin başlamasından kaynaklandığını düşünüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan ağustos ayı enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Ağustos ayında TÜFE aylık yüzde 0.86 artışla yıllık yüzde 11.77 ile yatay seyrederken, ÜFE aylık yüzde 2.35 artarak yıllık yüzde 11.53’e yükseldi. Üretici fiyatlarındaki artışta döviz kurunun belirgin etkisini görüyoruz.” açıklamasını yaparak üretici fiyatlarının döviz kurundaki artıştan dolayı aylık olarak artmaya devam edeceğini belirtti.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerini değerlendiren Zeytinoğlu, “Ana sanayi gruplarına baktığımızda enerjide yüzde 1.64 azalış olurken dayanıksız tüketim malında yüzde 10.17 ile ÜFE ortalamasının biraz altında bir artış gerçekleşti. Ancak döviz kurlarındaki artışın etkisi ile ara malında yüzde 13.58, dayanıklı tüketim malında yüzde 17.08 ve sermaye malında yüzde 18.09 artışın ÜFE ortalamasının üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz. Üreticilerimizdeki maliyet baskısını bu verilerden görebiliyoruz.” dedi.

ÜFE ve TÜFE arasındaki makasın daralığına işaret eden Zeytinoğlu “Üretici fiyatlarındaki artışın önümüzdeki dönemde tüketici fiyatlarını da yukarı çekebileceğini biliyoruz.” açıklamasını yaptı.

KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğu, Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre yıllık yüzde 5.74 düşüşle 12 milyar 500 milyon dolar olarak gerçekleşen ağustos ayı ihracat ve yüzde 20.64 artışla 18 milyar 780 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalat rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, ihracatın beklentilerin altında, ithalatın da beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini belirterek “Önümüzdeki aylarda baz etkisi ile bu hızlı farklılaşmaların olmayacağını düşünüyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, “Muhtemelen ihracatta eylül ayında 15 milyar doların üzerine çıkarak bir iyileşme ile normali yakalayabileceğimizi bekliyoruz. Otomotiv sektöründeki duruşlar eylül ayında sona ereceği için ihracata olumlu etkisi olacaktır. İthalattaki yüzde 20.6’lık artışın firmalarımızın ertelenen alımlarından kaynaklandığını düşünüyoruz. Diğer taraftan 4 milyar 239 milyon dolarlık aylık altın ithalatının da ithalat artışını uyardığını görüyoruz. Ayrıca dış ticaret açığındaki yüzde 169.7’lik artış geçen yılın aynı ayındaki ithalatın çok düşük olmasından kaynaklanıyor.” dedi.

İthalat alt kalemlerine göre yatırım malları ve hammadde ithalatındaki artışa dikkat çeken KSO Başkanı “Yatırım mallarında yüzde 39.41’lik, hammadde mallarında yüzde 18.08’lik artışı yatırımlar ve üretim artışları açısından olumlu değerlendiriyoruz.” dedi.

KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, COVİD-19 nedeniyle ekonominin en çok etkilendiği ikinci çeyrek büyüme verisini değerlendirdi.

TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre; 2020 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 9.9 daralan GSYH oranına ilişkin değerlendirme yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “İkinci çeyrekte ekonomimiz yüzde 9.9 daraldı. Bu yılın ikinci çeyreği tüm dünyada pandeminin etkisini en fazla hissedildiği dönemdi. Bizde de aynısı oldu. Buna rağmen ikinci çeyrekte ortalama yüzde 9.8 daralan OECD ülkelerinden İngiltere’nin yüzde 20.4, Fransa’nın yüzde 13.8 ve İtalya ekonomisinin yüzde 12.4 gerilediği bir ortamda, Türkiye ekonomisinin yüzde 9.9 seviyesinde gerilemesini gelecek açısından umut verici görüyoruz.” dedi. Sanayi sektörü için umutlu konuşan Ayhan Zeytinoğlu “Ekonominin lokomotifi olan sanayi sektörü yüzde 16.5 daralırken, bunun yanı sıra hizmetler sektörü yüzde 25 ve inşaat yüzde 2.7 daraldı. Üçüncü çeyrekte genel büyümede pozitife geçmekte zorlanabiliriz ama sanayide eski rakamlara dönebileceğimizi bekliyoruz. Dördüncü çeyrek ve sonrası için daha ümitliyiz.” açıklamasını yaptı.

Fabrikaların artık çalıştığına dikkat çeken KSO Başkanı Zeytinoğlu; “Bizim en fazla üzerinde durduğumuz veri olan sanayi sektörü yüzde 16.5, imalat sanayi yüzde 18.4 daraldı. Özellikle ikinci çeyrekte açıklanan hemen hemen tüm öncü göstergelerde bu daralmayı bekliyorduk. Nisan ayında Odamız üyesi olan firmaların yüzde 24’ü duruştaydı. Bugün ise artık firmalarımızın tamamı çalışıyor. Üçüncü çeyrekte imalat sanayinde 2019 seviyelerine gelebileceğimizi düşünüyoruz.” dedi.

İkinci çeyrekte mal ve hizmet ihracatının, yüzde 35.3 gerileyerek ile sert bir daralma yaşadığına işaret eden KSO Başkanı “Turizm gelirleri ikinci çeyrekte neredeyse durma noktasına geldiği için sanayi ayağı iyi olsa da önümüzdeki çeyrekte eski büyüme rakamlarına ulaşmakta zorlanabiliriz.” şeklinde konuştu.

Pandeminin yatırımları da olumsuz etkilediğine dikkat çekerek “Yatırımlardaki harcamalar da maalesef yüzde 6.1 geriledi.” diyen Zeytinoğlu “İkinci çeyreğin ortalarından itibaren devreye giren kamu desteklerinin olumlu etkisini asıl üçüncü çeyrekte göreceğiz. Biliyorsunuz devletimiz doğrudan gelir transferi ile yani, kısa çalışma ödeneği, vergi indirimleri, vergi ötelemeleri gibi desteklerin yanı sıra Kredi Garanti Fonu destekli kredi destekleri verdi. Bu desteklerin piyasaya olumlu etkilerini sanayi üretimi ve ihracattaki artışlardan göreceğiz. Tabi bu katkıların da sürdürülebilir büyümeyi sağlayacak destekler olmadığını biliyoruz.” Değerlendirmesini yaptı.

T.C. Merkez Bankası ve Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre ağustos ayı kapasite kullanım oranı; Türkiye genelinde yüzde 73.3 ile geçen yılın aynı ayına göre 3.3 puan gerilerken, geçen aya göre 2.6 puan arttı. Kocaeli’de ise yüzde 68.5 ile geçen yıla göre 1.8 puan gerilerken, geçen aya göre 3.4 puan arttı.

Kapasitelerin geçen yıla oranla düşük olmasına rağmen toparlanmanın devam ettiğine işaret eden Zeytinoğlu, “Ağustos ayı kapasite kullanım oranları Türkiye ve ilimiz genelinde geçen yıla göre gerilemesine rağmen, aylık düzeyde toparlanmanın devam ettiğini görüyoruz.” açıklamasını yaparak “Odamız tarafından her ay düzenli olarak açıkladığımız Kocaeli imalat sanayi kapasite kullanım oranı ağustos ayında yüzde 68.5 ile bir evvelki ayın 3.4 puan üzerinde gerçekleşti. Pandemi ile başlayan kısıtlamalardan bu yana aylık toparlanmanın devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz. Ağustos ayında İlimizde çalışmayan fabrikamız neredeyse kalmadı. Sadece 2 firma duruşta olacağını bildirdi. Ancak, tam kapasitede değil daha düşük kapasitelerde çalışıyorlar. Kapasitelerin üçüncü çeyrekte normal seviyeye ulaşabileceğine inanıyoruz.” dedi.

KSO Başkanı “Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre ağustos ayında firmalarımızın kapasite kullanım oranının yüzde 32.5’i bir önceki aya göre arttığını, yüzde 40.7’si değişmediğini ve yüzde 26.8’i azaldığını ifade ettiler.” açıklamasını yaparak  “Ağustos ayı anketine yanıt veren firmaların bir önceki aya göre yüzde 19’unun istihdamlarının arttığı, yüzde 75’inin istihdamlarında değişim yaşanmadığı ve yüzde 6’sının ise istihdamlarının azaldığı belirlenmiştir. Firmaların yüzde 24’ü eylül ayında iç siparişlerinin arttığını belirtilirken, yüzde 19’u siparişlerinin azaldığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 57’sinin ise sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.  Ankete katılan firmaların yüzde 23’ü dış siparişlerinin ağustos ayında arttığını belirtirken, yüzde 17’si azalış bildirmişlerdir. Firmaların yüzde 60’ı ise alınan dış sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır. Bir önceki aya göre dış siparişte artış oranının yükselmesi memnuniyet vericidir.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) ağustos ayı Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında gerçekleştirildi. KSO’nun Meclis Toplantısı’na konuk konuşmacı olarak T.C. Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Sayın Faruk Kaymakcı katıldı. Kaymakcı,  dış politika, Gümrük Birliği Güncellemesi, Vize Serbestisi, Türkiye-AB ilişkileri, AB Programları, Covid-19 ile mücadele konuları ve akreditasyon çalışmaları hakkında üyelere bilgi aktarımında bulundu.

Meclis toplantısının ilk konuşmasını yapan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, 17 Ağustos 1999 Gölcük depremine değinerek,  “17 Ağustos 1999 depreminin üzerinden 21 yıl geçti. Depremde hayatlarını kaybedenleri rahmetle anıyoruz. 1999 depremine ilişkin bazı istatistiki bilgileri sizlere yeniden hatırlatmak istiyorum. 18 bin 373 vatandaşımız hayatını kaybetmişti. 317 bin 493 ev, 47 bin 412 işyeri hasar görmüştü. KSO olarak yaptığımız araştırma sonucuna göre; hasarlı firma sayısının 345, Kocaeli’de yerleşik 16 çok ağır hasar gören firmanın maddi zararının 74,3 milyon dolar, hayatını kaybedenlerin 496’sının sanayi çalışanı olduğunu tespit etmiştik.” dedi.  Firmaların farkındalıklarını ölçmek amacıyla bu yıl tekrar deprem eğilim anketi yaptıklarını söyleyen Zeytinoğlu, “Firmalarımızın olası bir deprem öncesi aldıkları tedbirleri sorduk.  Firmalarımızın yüzde 98’i acil durum planı olduğunu, yüzde 71’i makinelerini ve büro mobilyalarını sabitlediğini, yüzde 71’i tüm çalışanlarına afete hazırlık eğitimi aldırdığını, yüzde 50’si de yılda en az 2 kere deprem ve yangın tatbikatını yaptırdığını ifade etti. Buradan firmalarımızın büyük çoğunluğunun depreme hazırlıklı olduklarını söyleyebiliriz. Diğer taraftan depremden sonra inşa edilen işyeri ve fabrikalar yeni mevzuatlara uygun olarak yapıldığı için zaten gerekli tedbirler alınıyor.” dedi.

Sözlerine ekonomik değerlendirmeleriyle devam eden KSO Başkanı Zeytinoğlu, “Temmuz ayında ihracat 15 milyar 12 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıla göre yüzde 5.7 gerileme var ama bu rakam haziran ayının yüzde 11.5 üzerinde. Sektörlere baktığımızda, otomotiv sektörü ihracatta hala ilk sırada yer alıyor. Ancak performansı normal seviyenin altında. Eylül ayından sonra daha olumlu rakamlar göreceğimizi bekliyoruz.” dedi. Temmuz ayında ithalatın yüzde 7.6 gerileyerek, 17.7 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyleyen Zeytinoğlu, “Alt kalemlerine baktığımızda; yatırım malları ithalatının yüzde 4.1, hammadde (ara malları) ithalatının yüzde 10.8 gerilerken, tüketim malları ithalatının yüzde 10.3 arttığını görüyoruz.” dedi. Zeytinoğlu, temmuz ayında dış ticaret açığındaki yüzde 16.7’lik gerilemenin cari açık açısından önemli olduğunu söyledi.

Cari denge verisine ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Haziran ayında cari denge 2 milyar 934 milyon dolar açık verdi. Bunun sonucunda yıllık cari açık 11 milyar 94 milyon dolara yükseldi. Bu gelişmede hizmet gelirlerinin açık vermesi etkili oldu. Hizmet gelirleri geçen yılın aynı ayında 3.2 milyar dolar katkı sağlarken, bu yıl 294 milyon dolar açık verdi. Bu yıl hizmet sektörünün katkısı sınırlı kalacağından bir süre daha cari açıkta yükseliş olabilir.” dedi.

Zeytinoğlu, enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmesinde, “Temmuz ayında TÜFE aylık yüzde 0.58 artışla yıllık yüzde 11.76 olarak gerçekleşti. Yıllık TÜFE’de baz etkisiyle bir gerileme oldu. ÜFE ise aylık yüzde 1.02 artışla yıllık yüzde 8.33’e yükseldi. Döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareketlilik maliyetleri artırdığı için üretici fiyatlarını yukarı çekiyor. Önümüzdeki ay baz etkisiyle, TÜFE’de gerilemenin devam edeceğini, ÜFE’nin de yükselmeye devam edebileceğini bekliyoruz.” dedi.

Haziran ayında sanayi üretim endeksinin yıllık yüzde 0.1 arttığını söyleyen Zeytinoğlu, “Sanayi üretim endeksi aylık bazda da yüzde 17.6 artış gösterdi. Biliyorsunuz; haziran ayında ihracat ve kapasite kullanımlarında ciddi artışlar olmuştu. Bu gelişmelerle, sanayi üretiminin de pozitife geçeceğini bekliyorduk. Temmuz ve ağustos aylarında üretimde daha iyi veriler geleceğini bekliyoruz.” dedi.

Mayıs ayı işgücü verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Zeytinoğlu, “Mayıs ayında işsizlik oranı hem geçen yıl hem geçen aya göre 0.1 puan yükselerek yüzde 12.9 olarak gerçekleşti. Detaylarına baktığımızda, mayıs ayında istihdamın 2 milyon 411 bin kişi azaldığını görüyoruz. Çalışabilir nüfus artmasına rağmen, işgücüne katılımda benzer bir durum görülmüyor. İşgücüne katılım mayısta geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyon 742 bin kişi azaldı. Ve işsiz sayısı 331 bin kişi geriledi.” dedi. Zeytinoğlu, nüfusumuzun benzer olduğu Almanya’nın işgücü verilerine ilişkin bilgi aktardı. Zeytinoğlu, “Almanya’da nüfus 83,2 milyon Türkiye’de 83,1 milyon. İşsizlik oranı Almanya’da yüzde 4, Türkiye’de yüzde 12,9. İşgücüne katılım oranı Almanya’da yüzde 62,6, Türkiye’de yüzde 47,6. İstihdam oranı Almanya’da yüzde 75,8, Türkiye’de yüzde 41,1 ve çalışan sayısı Almanya’da 44 milyon 559 bin kişi, Türkiye’de ise 25 milyon 858 bin kişi. Bizim, çalışan sayımızı kademeli olarak arttırarak 40 milyona çıkarma hedefimiz olmalı diye düşünüyorum.” dedi.

Türkiye’nin ikinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2019 yılı sonuçlarına göre Kocaeli’den 56 firmanın yer aldığını söyleyen Zeytinoğlu, “2019 yılında ilk 500 firma içerisinde 79 firmamız yer alıyordu. İkinci 500’de 56 firma ile temsil edildik. Buradan tüm firmalarımızı kutluyorum.” dedi.

(KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız.)

Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı

Kocaeli Sanayi Odası’nın Ağustos ayı meclis toplantısına konuk konuşmacı olarak katılan Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, sözlerine Türkiye-AB ilişkilerine değinerek başladı. Türkiye-AB ilişkilerinde katılım müzakerelerinin önemine ilişkin açıklama yapan Kaymakcı, “Türkiye-AB ilişkilerinin temelini katılım müzakerelerimiz oluşturuyor. Şu ana kadar 16 tane fasıl açtık. Fasılların kapatılması konusunda siyasi engeller var. Türkiye için katılım müzakerelerinin canlandırılabilirliği bizim için önemli. Biz fasılları açarken AB müktesebatına uyum konusunda adımlar attık. Biz bu faslın bir an önce kapatılacağı ve Türkiye’nin belli bir tarihte üye olacağı varsayımıyla bu standartları yerine getirmiştik ve bu bizim rekabet gücümüzü zorlaştırdı. Umarız katılım müzakereleri yeniden canlandırılabilir.” dedi.

Türkiye-AB ilişkilerindeki en önemli konulardan birinin Gümrük Birliği güncellemesi olduğuna dikkat çeken Kaymakcı, “Gümrük Birliği asimetrik bir yapıya sahip. Bu nedenle sıkıntılar var. Sanayi ve işlenmiş tarım ürünlerinin ticaretini kolaylaştırıyor gibi görünse de bizim açımızdan sıkıntılı durumlar var. Bunlardan bir tanesi AB’nin üçüncü ülkelerle imzalamış olduğu serbest ticaret anlaşmalarında, bizim söz hakkımızın olmaması. Ama serbest ticaret anlaşmalarının, AB Gümrük Birliği ortağı olduğumuz için bize de uygulanması dengesizlikler yaratıyor. Gümrük birliğinin güncellenmesi ile bu durumun giderilmesi için mücadele edeceğiz.” dedi.

Türkiye’nin ticari olarak Avrupa Birliği’nin bir üyesi olduğun belirten Kaymakçı, vize serbestisi için yeni adımlar atılması gerektiğini söyleyerek, “Türklerin, Schengen bölgesine vizesiz seyahatinin sağlanması için, 72 tane kriter vardı, 66 tanesini yerine getirdik. Son 6 kriteri yerine getirme noktasında istediğimiz hıza sahip değiliz. Bir an önce bu kriterleri yerine getirerek, AB’ye baskı yapabilmemiz gerekiyor.” dedi.

Bu süreçte pandeminin de olumsuz bir etken olduğunu söyleyen Kaymakcı, şu an vize olmayan ülkeler arasında dahi seyahatlerin kısıtlandığını belirterek, “Türk vatandaşlarının zorunlu olmadığı sürece Schengen ülkelerine seyahati mümkün olamıyor. Sürecin başından itibaren AB Büyükelçiliğini birkaç kez topladık. Bu konudaki girişimlerimizi sürdürüyoruz.” dedi.

Türkiye’nin şu anda IPA kapsamında AB’den almış olduğu 3.2 milyar Euro’luk bir fonu yönettiklerini belirten Kaymakcı, “Bu fonlarla gerek özel sektörü, gerekse kamuyu, Türkiye’nin AB’ye hazırlanması yönünde teşvik ediyoruz. IPA’dan 2021-2027 döneminde bir ülke tahsisi söz konusu olmayacak. Aday ülkenin kapasitesine ve proje geliştirebilme yeteneğine bağlı olarak fon alması söz konusu.” dedi.

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan temmuz ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında bütçe gelirleri 86.5 milyar TL, bütçe giderleri 116.2 milyar TL olarak gerçekleşti. Gelirler yüzde 7.4 azalırken, giderlerde yüzde 39.1 ile yüksek bir artış oldu. Bütçe gelirlerinin azalması ve giderlerin artması sonucu temmuz ayında bütçe 29.7 milyar TL açık verdi.” dedi. Zeytinoğlu, “Bütçe, ekonomimizin güçlü olduğu yönlerden biriydi. Covid-19’un etkilerinin azaltılmasına yönelik teşvikler bütçe açıklarında yükselişlere neden oldu. Ocak temmuz dönemi bütçe açığı 139.2 milyar TL’ye yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 68.7 milyar TL idi.” dedi.

Zeytinoğlu açıklamasının devamında, “Bütçe giderinde en yüksek artışın yüzde 95.5 artışla cari transferler kaleminde olduğunu görüyoruz. Bütçe gelirleri tarafında ise, bütçeye en fazla katkı sağlayan vergi gelirleri yüzde 30 artarken diğer gelirler kaleminin yüzde 70 azaldığını görüyoruz.” dedi.

17 Ağustos depreminin 21. yıldönümü nedeniyle açıklama yapan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “17 Ağustos 1999 depreminin üzerinden 21 yıl geçmesine rağmen acısı hala yüreğimizde, özellikle son yıllarda sıkça yaşanan deprem sarsıntıları da; 99 depreminden almamız gereken derslerin önemini bizlere hatırlatmaya devam ediyor.” dedi.

Zeytinoğlu, 99 depremine ilişkin Meclis araştırma raporunda yer alan bazı istatistiki bilgileri de paylaştı:

17 Ağustos 1999 depreminde;

*18.373 vatandaşımız hayatını kaybetmiş,

*48.901 kişi yaralanmıştır.

*Toplam 364.905 hasarlı konut ve işyeri tespiti yapılmıştır.

Ayhan Zeytinoğlu, açıklamasının  devamında; 99 depremine yönelik olarak Oda olarak yapılan anket sonuçları hakkında da bilgi verdi: “yaptığımız araştırmalarda; 99 depremi sonrası yer değiştirmek isteyen 182 firma olduğunu gördük. Bu firmalarımızın 49’nun kaydı silinmiş olup, 5 firmamız da yer değiştirdiğini belirtmiştir. Yer değiştiren firmalarımızın faaliyeti devam etmektedir.” dedi.

KSO Başkanı, bu yıl da firmalarımızın farkındalıklarını anlamak için bir deprem eğilim anketi yaptıklarını belirterek bu anketin sonuçlarını paylaştı: “Firmalarımızın olası bir deprem öncesi aldıkları tedbirlere baktığımızda; yüzde 98’inin Acil Durum Planı olduğunu, yüzde 71’inin makinelerini ve büro mobilyalarını sabitlediğini, yine yüzde 71’nin tüm çalışanlarına afete hazırlık eğitimi aldırdığını ve yüzde 50’sinin yılda en az 2 kere deprem ve yangın tatbikatını yaptırdığını ifade etti.

Ankete verilen cevaplara göre firmaların büyük çoğunluğunun depreme hazırlıklı olduklarını belirten Zeytinoğlu, “Depremden sonra inşa edilen işyeri ve fabrikalar yeni mevzuatlara uygun olarak yapıldığı için zaten gerekli tedbirler alınıyor.” dedi.

Ayhan Zeytinoğlu, konuşmasının devamında; “bildiğiniz gibi, büyük bir depremin hissedilen artçı depremleri 1 yıldan uzun sürebilmekte ve iş sürekliliğinde önemli kesintilere yol açıyor. Genel olarak, afet yönetimi, özellikle bölgemiz için çok önemli bir konu. Kocaeli Sanayi Odası olarak bu bilinç ve sorumlulukla, olası afetlere yönelik birçok çalışma yaptık, girişimlerde bulunduk: APELL Projesi olarak isimlendirilen kapalı çevrim telsiz sistemi, deprem sonrasında, artan engelli sayısının farkındalığıyla “Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi” projesi, AB normlarına uyum sürecindeki direktiflerden olan SEVESO ve ATEX çalışmalarımız, Proses Emniyeti Sempozyumu ve Sanayide Güvenli Yaşam ve İş Sürdürülebilirliği Eğitimleri seferberliğimiz.

Gerek çalışanların eğitimi ve gerekse eğitici eğitimleri düzenlemeye devam ediyoruz. Maliyetleri çok küçük ama faydası büyük olan bu eğitimlere tüm firmalarımızın katılmasını tavsiye ediyorum. Oda olarak, depreme karşı hazırlık ve alınacak önlemler ile ilgili olarak yapılacak çalışmalarda firmalarımıza destek olmaya her zaman hazırız.

Üzerinden 21 yıl geçse de 17 Ağustos 1999 Marmara depreminin acısı hala yüreğimizde. Depremde hayatlarını kaybedenleri rahmetle anıyoruz. İhmal etmeyelim; afetlere karşı bilinçli ve hazırlıklı olalım.”

TÜİK tarafından açıklanan ve haziran ayında yıllık yüzde 0.1, aylık yüzde 17.6 artış gösteren sanayi üretim endeksine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, beklentilerin üzerinde gerçekleşen sanayi üretimindeki artışı memnuniyetle karşıladıklarını söyleyerek, “Haziran ayı, Covid-19 etkisiyle dip yapan bir çok öncü göstergede iyileşmeler yaşanan bir aydı. Kapasite kullanım oranları ve ihracat rakamlarında haziranda ciddi artışlar gerçekleşti. Bu gelişmelerle üretimin de haziran ayında pozitife geçeceğini bekliyorduk. Nitekim sanayi üretimi haziranda yıllık yüze 0.1, aylık yüzde 17.6 artışla beklentilerimizin de üzerinde gerçekleşti. Üretimdeki bu performansı çok olumlu değerlendiriyoruz. Temmuz ağustos aylarında verilerin daha iyi geleceğini bekliyoruz.” dedi.

Sanayi üretiminin büyümenin öncü göstergelerinden olduğunu söyleyen Zeytinoğlu, “Haziran ayı verisiyle ikinci çeyreğe ilişkin veriler tamamlanmış oldu. İkinci çeyreği, AB ülkelerine oranla daha az küçülmeyle kapatabileceğimizi düşünüyoruz. Üçüncü ve dördüncü çeyrekte ise bu kaybın telafi edilerek yılı pozitif büyümeyle kapatabileceğimizi tahmin ediyoruz.” dedi.

Sektörler ve ana sanayi gruplarına ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Alt kalemlere baktığımızda, imalat sanayinde aylık yüzde 19, yıllık yüzde 1, sermaye malı üretiminde aylık yüzde 20.8, yıllık yüzde 0.4, ara mallarında aylık yüzde 17, yıllık yüzde 2’lik artışları çok değerli buluyoruz.” dedi.

-T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan haziran ayı cari denge verisine ilişkin de değerlendirmede bulunan KSO Başkanı Zeytinoğlu, “Haziran ayında cari denge 2 milyar 934 milyon dolar açık verdi. Bununla birlikte yıllık cari açık 11 milyar 94 milyon dolara yükseldi. Bu gelişmede, dış ticaret açığında geçen yıla göre gerileme olurken, hizmetler dengesinde açık verilmesinin büyük etkisini görüyoruz. Haziran ayında hizmetler dengesi 294 milyon dolar açık verdi. Geçen yıl bu kalem 3.2 milyar dolar katkı sağlamıştı. Hizmet gelirlerinin çok sınırlı kalacak olması nedeniyle bir süre daha cari açığımızın yükselebileceğini düşünüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından yüzde 12.9 olarak açıklanan mayıs ayı işsizlik oranını değerlendiren Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, istihdam edilenlerin sayısı azalırken, iş gücüne katılımın daha fazla gerilemesi ile işsizlik oranının yatay seyir izlediğini söyleyerek, “Mayıs ayında işsizlik oranı yüzde 12.9 ile hem geçen yılın aynı ayına göre hem nisan ayına göre 0.1 puanlık sınırlı bir artış gösterdi. Açıklanan rakamları incelediğimizde, mayıs ayında istihdamın 2 milyon 411 bin kişi azaldığını görüyoruz. Çalışabilir nüfus artmasına rağmen, işgücüne katılımda benzer bir durum görülmüyor. İşgücüne katılım mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyon 742 bin kişi azaldı. Bundan dolayı, istihdam azalırken işsiz sayısı 331 bin kişi geriledi ve işsizlik oranı yüzde 12.9 olarak gerçekleşti.” dedi.

Zeytinoğlu Covid-19 nedeniyle istihdamda en fazla hizmet sektörünün etkilendiğini söyleyerek,  “Mayıs ayında, geçen yılın aynı dönemine göre tarım, inşaat, sanayi ve hizmetler olmak üzere tüm sektörlerde istihdam kaybı yaşandığını görüyoruz. İstihdamdaki 2 milyon 411 bin kişilik azalışın yüzde 67.2’si yani 1 milyon 622 bin kişisi hizmetler sektöründen. Covid-19’un etkilerinin en yoğun nisan ve mayıs aylarında hissedildiğini biliyoruz. Bu aylarda hizmet sektöründe yer alan kuruluşlarda zorunlu kapatmalar da olmuştu. Haziran ayından itibaren, yasakların kalkması ve mevsimsel olarak turizm sektöründe yaşanacak iyileşmelerle istihdamda toparlanmalar görebileceğimizi düşünüyoruz.” dedi.

TÜİK tarafından açıklanan temmuz ayı enflasyon oranlarına ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Temmuz ayında TÜFE aylık yüzde 0.58 artışla yıllık yüzde 11.76’ya geriledi. Yıllık TÜFE’deki gerilemede giyim ve ayakkabı grubu ile gıda fiyatlarındaki gerilemenin etkisini görüyoruz. Önümüzdeki ay baz etkisiyle TÜFE’de gerilemenin devam edeceğini düşünüyoruz.” açıklamasını yaparak üretici fiyatları endeksine ilişkin “Temmuz ayında ÜFE aylık yüzde 1.02 artışla yüzde 8.33’e yükseldi. Döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareketlilik maliyetleri artırdığı için üretici fiyatlarını yukarı çekiyor. Buna ilave olarak baz etkisi ile ÜFE’nin bir sonraki ay da yükselmeye devam edebileceğini bekliyoruz.” dedi.

-T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan temmuz ayı geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat yüzde 5.8 azalarak 15 milyar 12 milyon dolar, ithalat yüzde 7.7 azalarak 17 milyar 756 milyon dolar olarak gerçekleşti.

KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu temmuz ayı dış ticaret verilerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, temmuz ayında ihracatın 15 milyar doları aşmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Kurban Bayramının temmuz ayı ihracatımıza önemli bir etkisi olmadı. 15 milyar dolar olarak gerçekleşen ihracat; yılın başından bu yana gerçekleşen en yüksek seviye ve haziran ayının da yüzde 11.5 üzerinde. Ağustos ihracatının ise geçen yılın yaklaşık yüzde 10 üzerinde gerçekleşebileceğini düşünüyoruz. Zira geçen yıl Kurban Bayramı ağustos ayında olduğunu için bu yıl beş günlük bir kazancımız var.” dedi. İhracat performansıyla birlikte temmuz ayı İmalat Sanayi PMI endeksinin 56.9 ile son 9 buçuk yılın en yüksek verisine ulaştığını belirten Zeytinoğlu, “Bugün açıklanan PMI verisinde, Türkiye’de on sektörün beşinde yeni ihracat siparişlerinde gerileme olduğunu görüyoruz. Bu da bize ihracatın önümüzdeki aylarda beklediğimiz seviyelere ulaşamayacağımıza işaret ediyor.” dedi.

Vergi artışlarına rağmen tüketim malları ithalatının yüzde 10.3 artmasına dikkat çeken KSO Başkanı “Temmuz ayı dış ticaret verilerine göre yatırım malı ve hammadde ithalatı gerilerken, vergi artışlarına rağmen tüketim malı ithalatı yüzde 10.3 artmış. Buradan ilave gümrük vergilerinin ithalatı önemli ölçüde etkilemediğini söyleyebiliriz.” dedi.

Zeytinoğlu, “Sektörlere baktığımızda, otomotiv sektörünün ihracatta hala ilk sırada yer aldığını ancak performansın normal seviyenin altında olduğunu görüyoruz. Sektörün normal seviyesine erişmesiyle ihracat rakamlarımız daha yüksek seviyelere ulaşacaktır. Tabi burada en büyük ticari partnerimiz Avrupa’nın toparlanma hızı da bizi etkiliyor. AB ülkeleriyle ihracatımızda hala normal seviyelere dönemedik. ABD ile olan ihracatımızda ise son yedi aydır kesintisiz artış dikkat çekici. Biliyorsunuz ABD ile 100 milyar dolarlık ortak ticaret hedefimiz var. Bu hedefin yakalanması için ABD’nin ülkemizde yatırım yapması gerektiğini düşünüyoruz. Böylece ABD hem Türkiye pazarına ve hem de Ortadoğu pazarına kolaylıkla ulaşabilir.” dedi.

T.C. Merkez Bankası ve Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre temmuz ayı kapasite kullanım oranı; Türkiye genelinde yüzde 70,7 ile geçen yılın aynı ayına göre 5,5 puan gerilerken, geçen aya göre 4,7 puan arttı. Kocaeli’de ise yüzde 65.1 ile geçen yıla göre 4.9 puan gerilerken, geçen aya göre 3.9 puan arttı.

Kapasitelerde aylık artışların devam ettiğine işaret eden Zeytinoğlu, “Temmuz ayında kapasite kullanım oranları Türkiye ve ilimiz genelinde aylık düzeyde artarak, toparlanmanın devam ettiğini memnuniyetle görüyoruz.” açıklamasını yaparak “Odamız tarafından her ay düzenli olarak açıkladığımız imalat sanayinde kapasite kullanım oranı temmuz ayında yüzde 65.1 oranında gerçekleşti. Tabii aylık toparlanmaya rağmen hala normal seviyelere dönemedik. İlimiz sanayi kuruluşlarının yarısından çoğu ihracat yapıyor. Dolayısıyla Avrupa ekonomisindeki toparlanma hızı bizi yakından ilgilendiriyor. Bu toparlanma hala istediğimiz seviyede değil. Avrupa’nın kuzey bölgelerinde ikinci dalga duyumları alıyoruz. Pandeminin ilk aylarında firmalarımızın bir kısmı duruşa geçmek durumunda kaldılar, ama üretimi hiç durdurmadık. Tedbirleri alarak üretime devam edeceğiz.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası verilerine göre temmuz ayında Kocaeli’nin öncü sektörlerinde de kapasite kullanım oranının arttığını belirten KSO Başkanı “Firmalarımızın yüzde 50’si temmuz ayında kapasite kullanım oranının bir önceki aya göre arttığını, yüzde 28.5’i değişmediğini ve yüzde 21.5’i azaldığını ifade ettiler. Sektörlere baktığımızda, otomotiv, kimya, plastik ve kauçuk sektörleri kapasite kullanım oranlarında haziran ayına göre artış gerçekleşen sektörler olarak karşımıza çıkıyor.” dedi.

Temmuz ayında duruşta olan firmaların oranının yüzde 1,5’e gerilediğini söyleyen Zeytinoğlu “Nisan ayında duruşta olduklarını bildiren firmaların oranı yüzde 24 iken, mayısta yüzde 9’a, haziranda yüzde 4’e gerilemişti. Temmuz’da ise bu oran yüze 1.5’a düştü. Umarız ikinci dalganın etkileri daha az olur. Tedbirlerimizi alarak üretime devam etmek zorundayız.” dedikten sonra “Temmuz ayı anketine yanıt veren firmaların bir önceki aya göre yüzde 21,5’inin istihdamlarının arttığı, yüzde 73’ünün istihdamlarında değişim yaşanmadığı, yüzde 5,5’inin ise istihdamlarının azaldığı belirlenmiştir. Firmaların yüzde 21’i ağustos ayında iç siparişlerinin arttığını belirtilirken, yüzde 24’ü siparişlerinin azaldığını belirtmiştir. Firmaların yüzde 55’inde ise sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.  Ankete katılan firmaların yüzde 14’ü dış siparişlerinin ağustos ayında arttığını belirtirken, yüzde 26’sı azalış bildirmişlerdir. Firmaların yüzde 60’ı ise alınan dış sipariş miktarlarında bir değişim yaşanmamıştır.” dedi.

Kocaeli Sanayi Odası ev sahipliğinde İstanbul Sanayi Odası ve Ege Bölgesi Sanayi Odası’nın Kimya Komite Üyeleri videokonferans yöntemi ile bir araya geldi.

Müşterek toplantı; KSO Meclis Üyesi Hasan Şerefhan’ın açılış konuşması ile başladı. Şerefhan konuşmasında toplantının gündemi ve amacı ile ilgili bilgi aktardı.Hasan Şerefhan’ın ardından İSO Meclis Üyesi Haluk Erceber, İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, İSO Meclis Üyesi Kenan Baytaş, EBSO Boya Vernik ve Kaplayıcı Maddeler Sanayi Meslek Komite Başkanı İhsan Bilgiç ve EBSO Kimyasal Ürünler Sanayi Meslek Komite Başkanı Egemen Uçar tarafından konuşma yapılarak sektörel konularda bilgi verildi.

Kimya sektörünün sorunlarının ve çözüm önerilerinin dile getirildiği toplantıda; AB uyum sürecinde çıkartılan mevzuatlar ve bu mevzuatlara uyum, yatırım teşvik sistemi, pandemi süreci, ÖTV sorunu ve KSO 3. Proses Emniyeti Sempozyumu konularına odaklanıldı. Toplantıda görüşülen sorunların çözümü noktasında 3 Oda olarak ortak hareket edilmesi kararı alındı.

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Temmuz ayı Meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul Başkanlığında gerçekleştirildi. KSO’nun Meclis toplantısı’na konuk konuşmacı olarak Kocaeli Valisi Seddar Yavuz katıldı. Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun , Kocaeli ve Sanayisi hakkında kısa bir bilgilendirmesi sonrası söz alan Vali Seddar Yavuz “Bilim,sanayi ,teknoloji üssü Kocaeli’de görev almak benim için gurur vericidir.Kocaeli Türkiye’nin yüzakıdır. Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşmada en önemli potansiyeli oluşturmaktadır”

Dünya’da ülkelerin yarıştığını vurgulayan Vali Yavuz, “ Ülkelerde de şehirler bir yarışma içersinde bulunuyor.Bu nedenle siz sanayicilere her türlü desteği vermede kararlıyız. Katkı için 7/24 hizmetindeyiz.Sanayi kuruluşlarının üretimlerini gerçekleştirdiklerini illerde vergilerini ödemeleri gerekir.Bunun için çalışma içersinde olacağız.

Konuşmasının sonunda Pandemi konusuna değinen Vali Yavuz, “ Pandemi de 2’nci dalga tehlikesini yaşamamak ve Sanayi kuruluşlarımızın üretimlerini kesintisiz sürdürmeleri için gerekli tedbirler alınmaktadır”

KSO Başkanı Zeytinoğlu

Kocaeli Valisi Seddar Yavuz’un konuşması sonrası söz alan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu,” TFF 3. Lig 2. Grup’ta 2019-2020 sezonunu şampiyonu olan Kocaelispor’u buradan tekrar tebrik ediyorum.

Hem Kocaelispor’umuz, hem kentimiz için önemli bir başarı.”

 Geçtiğimiz ay üzüntülü olaylar yaşandığını vurgulayan Başkan Zeytinoğlu, “Bursa, Artvin ve Rize’deki sel felaketlerinde ve Komşumuz Sakarya’da havai fişek fabrikasında ve sonrasında imha edilmek üzere taşınma esnasında araçta meydana gelen patlamada can kayıplarımız oldu. Şırnak’ta, Pençe-Kaplan Operasyonu’nda, Hakkari ve Siirt’teki terör saldırısı ile Van’daki Uçak kazasında şehitler verdik.Tüm kayıplarımıza Allah’tan rahmet diliyorum.

Ayrıca, Bingöl, Van, Manisa, Muğla’daki depremlerden etkilenenlere tekrar geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum” dedi

Sözlerine ekonomik değerlendirmeleriyle devam eden KSO Başkanı Zeytinoğlu,Haziran ayında; *İhracat  13,5 milyar dolar (+ yüzde15,7) , Bu rakam mayıs ayının da yüzde 35 üzerinde. Mart-nisan-mayıs aylarında sırasıyla yüzde 18, 41 ve 41’lik gerileme yaşamıştı. Hazirandaki yüzde 15,7’lik artışı olumlu değerlendiriyoruz.Haziran ayı, hem ülkemizde hem küresel ekonomide normalleşmenin başladığı dönem olması ve Önceki aylardan ertelenmiş talebin bir katkısının bu artışta etkisi olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca geçen yıl Ramazan Bayramı haziran ayına denk geldiği için (1hafta kayıp var) baz etkisi olduğunu da biliyoruz.Önümüzdeki aylarda da bu artışın devam ediyor olmasını umuyoruz. Tabi burada, bilhassa Avrupa pazarının nispeten yavaş toparlanıyor olması önemli.

En fazla ihracat yaptığımız ilk beş ülkeden, haziranda sadece İtalya’ya ihracatın gerilediğini görüyoruz.

Kocaeli Gümrüklerinden aldığımız verilere göre haziran ayında; İhracat  2,1 milyar dolar (+ yüzde 9,1), İthalat  3,0 (- yüzde 0,1)

CARİ AÇIK

Mayıs ayında Yıllık Cari Açık   8 milyar 244 milyon dolara yükseldi .Aylık açık 3 milyar 764 milyon dolar. Cari açıkta Dış ticaret açığındaki artış ile hizmet gelirlerindeki gerilemenin etkisi oldu.

Dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre 2,4 milyar dolar arttı.Hizmet gelirleri ise geçen yılın aynı ayında 2,9 milyar dolar katkı sağlarken, bu yıl 33 milyon dolar açık verdi. Birkaç ay daha cari açıkta yükseliş olabilir.Haziran ayında dış ticaret açığındaki gerileme cari açığa olumlu yansıyacaktır.Ancak turizm gelirleri ve hizmet sektörünün katkısı geçmiş yılların gerisinde ve sınırlı kalacaktır.

ENFLASYON

Enflasyon verilerine baktığımızda, haziran ayında; TÜFE  yüzde 12,62   (aylık  + yüzde 1,13)ÜFE  yüzde 6,17   (aylık  + yüzde 0,69)

ÜFE’de aylık artış sınırlı olmasına rağmen, baz etkisiyle yıllıkta önemli bir artış oldu.

Önümüzdeki aylarda yine baz etkisiyle artışların devam edebileceğini düşünüyoruz.

ÜFE’de aylık bazda en yüksek artışın yüzde 8,48 ile enerji maliyetlerinde olduğunu görüyoruz.

KAPASİTE

İlimiz sanayinin kapasiteleri; Temmuz’da da toparlanmaya devam etti  yüzde 65,1Haziran  yüzde 61,2 idi.

1-15 temmuz tarihlerinde; duruşa geçen firmalarımızın oranı yüzde 3’e geriledi. (1-15 Nisan  yüzde 24  / 1-15 Mayıs  yüzde 9 / 1-15 Haziran  yüzde 7 idi.)

Temmuz tamamında duruşta olacaklarını bildirenler ise  yüzde 1,5(Haziran tamamı yüzde 4 idi.)

İŞSİZLİK

İşsizlik oranı (nisan)  yüzde 12,8’e geriledi(Bir önceki yılın aynı ayına göre 0,2 puan / Bir önceki aya göre 0,4 puan geriledi.)

Nisan ayında mevcut istihdamı korumak amacıyla birçok tedbir alınmıştı.Bu tedbirler işsizlikteki artışı önledi.

Diğer taraftan bu ayda işgücüne katılımın da azaldığını görüyoruz:

*işgücüne katılım  3 milyon 13 bin kişi geriledi

*istihdam edilenler  2 milyon 585 bin kişi geriledi

*işsiz sayısı  427 bin kişi geriledi.

*dolayısıyla işsizlik oranı  yüzde 12,8’e gerilemiş oldu.

Nisan ayında tüm sektörlerde istihdam kaybı yaşandığını görüyoruz.

1 milyon 524 bin kişilik azalma ile en fazla hizmet sektöründe istihdam kaybı yaşandı.

TÜRKİYE’NİN 500 BÜYÜ SANAYİ KURULUŞU

İstanbul Sanayi Odası tarafından her yıl açıklanan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” anketinde 2019 yılında 79 firmamız yer aldı. (2018  79 firma)

Her yıl olduğu gibi listenin en başında TÜPRAŞ yer alırken, Ford Otomotiv Sanayi ikinci oldu. Hyundai Assan Otomotiv listeye on ikinci olarak girdi. (geçen yıl onuncu sıradaydı)

*İlk 10 içerisinde 2 firma,

*İlk 50 içerisinde 15 firma,

*İlk 100 içerisinde 28 firma,

*İlk 200 içerisinde 42 firma,

*İlk 300 içerisinde 57 firma,

*İlk 500 içerisinde 79 firma yer aldı.

79 firmanın;

*Yabancı Sermayeli →  33 firma

*Net satışlardan alınan pay → yüzde 28,2

*Üretimden net satışlardan alınan pay → yüzde 28,6

*İhracattaki payı → yüzde 31,7  (2018 → 27,1 idi.)

(KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’nun tam konuşma metni için tıklayınız. )

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan haziran ayı bütçe gerçekleşmelerine ilişkin değerlendirmede bulunan Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, “Haziran ayında bütçe gelirleri yüzde 19.5 artışla 66.3 milyar TL, bütçe giderleri yüzde 26.8 artışla 85.6 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçe giderlerinin gelirlerin üzerinde artması sonucu haziran ayında bütçe 19.4 milyar TL açık verdi. Ocak-haziran dönemi bütçe açığı ise 109.5 milyar TL oldu. Geçmiş yıllara oranla bütçe açıklarının yükseldiğini görüyoruz. Pandemi döneminde, alınan önlemlerle bütçe açıklarının artabileceğini düşünüyorduk. Ancak yüksek bütçe açıkları, ileride faiz ve enflasyonun yükselmesine neden olabilir diye endişe duyuyoruz.” dedi.

Zeytinoğlu, haziran ayı bütçesine vergi gelirlerinin katkısının yüzde 23.5 artışla 55.4 milyar TL olarak gerçekleştiğini söyledi.